We hebben contact opgenomen met de grootste partijen die deelnemen aan de verkiezingen. We zullen deze pagina bijwerken naarmate we meer reacties ontvangen.

Behalve van GroenLinks/PvdA en VOLT hebben we helaas nog geen antwoorden ontvangen.

Wel willen we vermelden dat we in het verleden goede contacten hadden met PVV, D66 en VVD die in 2021 een commissievergadering voor ons organiseerden in de Tweede Kamer.

De PvdD verwees ons naar de volgende passage in hun verkiezingsprogramma: ‘Het Nederlandse buitenlandse beleid is nu vaak gericht op handel en niet op het opkomen voor mensenrechten. Nederland gaat zich uitspreken voor mensenrechten en het recht op zelfbeschikking van onderdrukte volken, zoals de Oeigoeren en Tibetanen, en is niet bang om daar ook consequenties aan te verbinden, zoals het inzetten van handelsbeperkingen.’

De NSC liet ons weten dat ze helaas niet de middelen hebben om uitgebreid op ons antwoorden te kunnen reageren.

Het gebrek aan reacties heeft zeker te maken met de immense werkdruk waarmee partijen te maken hebben gezien de korte tijdslijn van deze verkiezingen. Wij denken echter dat het ook duidt op een algemeen gebrek aan prioriteit voor Tibet en de kwestie China binnen sommige partijen.

Hieronder leest u onze vraagstellingen en de antwoorden die we tot nu toe hebben ontvangen:

1. Is uw partij bereid om de bevordering van de mensenrechten tot een hoeksteen van uw doelstellingen te maken in de volgende zittingsperiode?

GroenLinks/PvdA: Zeker. Het bevorderen van mensenrechten is een van de belangrijkste hoekstenen van het buitenlandbeleid van GroenLinks/PvdA. Mensenrechten zijn leidend in verschillende facetten van ons buitenlandbeleid en Nederland dient actief buitenlandbeleid te voeren via diplomatieke kanalen om het bevorderen van mensenrechten uit te dragen.

VOLT: Volt wil dat de bevordering van mensenrechten de hoeksteen van het Nederlands en Europees buitenlands beleid wordt.

2. Vorig jaar werden twee illegale Chinese politiebureaus ontdekt in Amsterdam en Rotterdam. Wat gaat uw partij doen om in Nederland wonende Tibetanen te beschermen tegen transnationale repressie vanuit China?

GroenLinks/PvdA: Wat GroenLinks/PvdA betreft moet er actief beleid gevoerd worden over drie sporen om Tibetaanse Nederlanders en andere diaspora te beschermen tegen ongewenste buitenlandse inmenging. Ten eerste moeten er strafrechtelijke stappen ondernomen worden wanneer Tibetaanse Nederlanders bedreigd worden of er sprake is van intimidatie, om autoriteiten effectiever te maken moet de spionagewet worden aangescherpt. Ook als er geen sprake is van strafbare feiten moet er een meldpunt zijn waar mensen terecht kunnen waarna bescherming wordt geboden. Ten tweede moet er een diplomatieke escalatieladder zijn en moeten Nederlandse diplomaten hun Chinese ambtsgenoten aanspreken op ongewenste inmenging. Wanneer Chinese diplomaten schuldig zijn aan ernstige intimidatie, moeten deze worden uitgezet. Ten derde moet er bewustzijn en weerbaarheid gecreeërd worden met programma’s die ingericht zijn op de noden van verschillende diaspora waaronder Tibetaanse Nederlanders.

VOLT: Voor de politiebureau’s is geen bewijs gevonden. Wel wil Volt kwalijke buitenlandse inmenging in de Europese samenleving bestrijden. Een mogelijkheid die Volt hiervoor wil inzetten is het weigeren van visa en de uitzetting van buitenlandse agenten die de democratie pogen te ondermijnen.

3. Welke gevolgen moeten de systematische mensenrechtenschendingen door de Chinese Communistische Partij (CCP) in Tibet hebben voor de Nederlands-Chinese betrekkingen?

GroenLinks/PvdA: Nederland moet China aansprakelijk stellen voor mensenrechtenschendingen, waaronder op de Tibetanen. Samen met Europese bondgenoten moet druk worden uitgeoefend om de systematische mensenrechtenschendingen een halt toe te roepen. Ook moet Nederland stoppen met het importeren van producten die zijn geproduceerd met dwangarbeid..

VOLT: Ten eerste moeten we er zelf altijd voor zorgen dat onze bedrijven en burgers niet meewerken aan de mensenrechtenschendingen. Ten tweede zouden we kunnen kijken of we actief een bemiddelende rol kunnen spelen en kunnen zoeken naar een oplossing die voor beide partijen werkt. De Chinese regering zit met twee uitdagingen mbt de Tibetanen:
1. De Dalai Lama is de hoogste leider voor de Tibetanen, dat betekent dat hij direct een concurrent is voor de Chinese regering.
2. Voor Tibet zou waarschijnlijk de beste oplossing zijn om die regio af te laten splitsen van China, maar de Chinese regering vreest dat er dan nog veel meer gebieden zijn die autonomie willen en dat “het Chinese rijk” dan uit elkaar valt. Dat komt andere grootmachten wel goed uit, dus de blijven ook duwen op deze zwakke plek van China.
Het is daarom niet alleen een kwestie van mensenrechten, maar ook van geopolitiek. Deze kwesties moeten serieus meegenomen worden wanneer er naar een oplossing gezocht wordt.

4. China heeft de toegang tot Tibet jarenlang streng beperkt, ook voor buitenlandse diplomaten. Wat gaat uw partij doen om ongehinderde toegang tot afgesloten Tibetaanse gebieden voor Nederlandse diplomaten en parlementariërs te bevorderen, in wederkerigheid met de vrije toegang die Chinese ambtenaren en burgers in alle Nederlandse regio’s hebben? Zult u een delegatie van Nederlandse parlementariërs sturen om Tibet officieel te bezoeken? Zult u het aannemen van een soortgelijke wetgeving als de Reciprocal Access to Tibet Act die in 2018 in de Verenigde Staten is aangenomen, ondersteunen?

GroenLinks/PvdA: Nederland moet bilateraal en in EU-verband erop blijven drukken dat het bezoeken van de Tibetaanse gebieden door Nederlandse diplomaten en parlementariërs moet worden toegestaan. Een wet om de toegang tot Tibet voor diplomaten, ambtenaren, journalisten en anderen te bevorderen zou GroenLinks/PvdA steunen.

VOLT: Volt heeft hier geen specifiek beleid over, maar ondersteunt VN-onderzoek missies naar Tibet en andere regio’s die onder druk staan door de Chinese regering.

5. Zult u ervoor pleiten dat de Chinese regering het Tibetaanse volk actief betrekt bij het formuleren en realiseren van beleid op het gebied van milieu, economie en grondstoffenbeleid, en zich onthoudt van alles wat schade kan toebrengen aan het kwetsbare milieu – met name natuurlijke grondstoffen zoals de watervoorraden van Tibet?

GroenLinks/PvdA: Ja, de medezeggenschap van het Tibetaanse volk is wat GroenLinks/PvdA betreft van groot belang. We sturen in handelsrelaties actief aan op de naleving van mensenrechtenverdragen en de verbetering van arbeidsomstandigheden, milieu, klimaat en natuur.

VOLT: Dit valt buiten de reikwijdte van Volt. Waar we echter wel voor willen zorgen is dat bij Europese economische activiteiten in China de belangen van de Tibetanen zwaar meewegen. Verder willen we eisen dat wanneer een Europees bedrijf in die regio een project heeft, dat er ook Tibetanen om tafel zitten bij besluitvorming.

6. Gaat uw partij ervoor pleiten dat Nederland de aanhoudende slechte mensenrechtensituatie in Tibet aan de orde stelt bij VN-organen, specifiek de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties of als onderdeel van een gezamenlijk multi-landen initiatief? Zal uw partij de oproep steunen om VN-vertegenwoordigers, in het bijzonder speciale rapporteurs van de VN, toegang te verlenen tot Tibet?

GroenLinks/PvdA: Ja, mensenrechtensituaties moeten bij verschillende organen, zoals bij VN-organen, aan de kaak worden gesteld. Wat GroenLinks/PvdA betreft is het van belang dat VN rapporteurs toegang krijgen tot Tibet. Deze oproep zullen wij dan ook steunen.

VOLT: Volt ondersteunt VN-onderzoek missies naar Tibet om aandacht te wekken voor de staat van mensenrechten in Tibet en andere onderdrukte regio’s in China.

7. De Nederlandse regering heeft officieel verklaard dat de verantwoordelijkheid voor de benoeming van de toekomstige opvolger van de Dalai Lama bij de Tibetaanse boeddhisten ligt. In sterk contrast hiermee heeft de Chinese regering in 2007 een officiële regeling ingevoerd, die de volledige autoriteit naar zich toe trekt bij het erkennen van gereïncarneerde boeddhistische lama’s, waaronder de volgende Dalai Lama. Dit standpunt is niet alleen controversieel, maar ook zeer verontrustend, omdat het de religieuze vrijheden van Tibetaanse boeddhisten aantast en miljoenen boeddhisten wereldwijd zorgen baart. Moet de Nederlandse regering andere landen van de Europese Unie aanmoedigen om een soortgelijk standpunt in te nemen en te beweren dat de Tibetaanse boeddhistische gemeenschap de exclusieve bevoegdheid moet hebben om de toekomstige opvolger van de Dalai Lama te benoemen?

GroenLinks/PvdA: GroenLinks/PvdA deelt het standpunt van de regering dat de verantwoordelijkheid voor de benoeming van de toekomstige opvolger van de Dalai Lama bij de Tibetaanse boeddhisten ligt. We staan voor de religieuze vrijheden van Tibetaanse boeddhisten. Nederland moet andere EU-landen oproepen dit standpunt te delen.

VOLT: Volt denkt dat een Europese verklaring niet een effectieve oplossing is voor deze situatie. Daarom wil Volt dat er onderzoek wordt gedaan naar een andere oplossing die deze situatie effectief zou oplossen, zie punt 3.

8. De Chinees-Tibetaanse dialoog is een kans om een duurzame oplossing te vinden voor het Chinees-Tibetaanse conflict en stabiliteit in de regio (grensconflict tussen India en China). Welke maatregelen zou Nederland kunnen nemen om de Chinese regering te bewegen terug te keren naar de onderhandelingstafel?

GroenLinks/PvdA: Nederland moet in bilateraal en Europees verband China blijven wijzen op de noodzaak voor een duurzame oplossing voor het Chinees-Tibetaanse conflict en China aanmoedigen hier stappen op te nemen.

VOLT: Volt wil in gesprek gaan met de Chinese regering om uit te vinden waarom zij er uitgestapt zijn en vragen wat er nodig is voor hen om daar weer deel aan te nemen.

9. Zal uw partij deelnemen aan een reis naar Dharamsala, India, om de Centrale Tibetaanse Administratie (CTA) te bezoeken en de Dalai Lama en de huidige president van de CTA te ontmoeten?

GroenLinks/PvdA: GroenLinks/PvdA zou een ontmoeting tussen de Dalai Lama en leden van de regering van harte steunen. In 2009 heeft GroenLinks hier al met steun van de PvdA voor gepleit.

VOLT: Volt zou hier wel interesse in hebben. Het hangt er voor Volt echter wel af van wie het organiseert en de insteek van het bezoek.

10. In december 2021 legden de Verenigde Staten sancties op aan twee Chinese functionarissen voor hun mensenrechtenschendingen tegen Tibetanen. Zou uw partij de uitbreiding van sancties tot die individuen en entiteiten in het Chinese staats- en partijapparaat die verantwoordelijk zijn voor systematische schendingen van de rechten in Tibet bevorderen?

GroenLinks/PvdA: Ja, wat GroenLinks/PvdA betreft moeten individuën en entiteiten verantwoordelijk gehouden worden voor systematische mensenrechtenschendingen. Als hier voldoende bewijs voor is, zullen sancties moeten worden uitgebreid. We pleiten voor in dit kader voor een effectief gebruik van het EU-mensenrechtensanctieregime.

VOLT: Volt vindt het een vanzelfsprekendheid dat wij geen zaken doen met mensen of landen die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen.

– EINDE VRAGENLIJST –

i.s.m.

.