21 December 2020

VS keurt belangrijke wetgeving goed ter ondersteuning van de rechten van de Tibetanen

Op 27 december heeft President Trump de Tibet Policy and Support Act ondertekend. De wet is hiermee van kracht geworden.

Het wetsvoorstel werd in januari dit jaar als goedgekeurd door het Amerikaanse Congres. De wet voert   de steun van de VS voor Tibetanen op belangrijke gebieden drastisch op. Onder meer door Chinese ambtenaren te bestraffen als ze proberen de volgende Dalai Lama te benoemen.

Het Huis van Afgevaardigden heeft de TPSA in januari met een overweldigende meerderheid aangenomen. Het wetsvoorstel had een sterke steun van beide partijen in de Senaat. Mede door de ongekende uitdagingen dit jaar waren de senatoren echter niet in staat om de wetgeving op tijd voor een stemming op de agenda te zetten. Dus aan nam de Senaat de TPSA op in de uitgavenwet die het Congres op 21 december 2020 heeft aangenomen.

De TPSA luidt een nieuw tijdperk in  in het Amerikaanse beleid ten aanzien van Tibet, een historisch onafhankelijk land in Centraal-Azië dat een van de meest onvrije plaatsen op aarde is geworden onder het repressieve bewind van de Chinese regering.

De TPSA

Voortbouwend op de baanbrekende ‘Tibetan Policy Act’  van 2002 bepaalt de TPSA het volgende:

  • Het wordt officieel beleid dat de selectie van Tibetaanse boeddhistische leiders, waaronder de toekomstige Dalai Lama, plaats moet vinden conform de wensen van de Tibetaanse boeddhistische gemeenschap en de instructies van de huidige Dalai Lama, zonder inmenging van de Chinese regering.
  • Chinese ambtenaren krijgen individuele sancties als zij  hun plannen om in de toekomst hun eigen Dalai Lama te benoemen, uitvoeren. Deze sancties zouden kunnen inhouden dat hun tegoeden worden bevroren en dat hen de toegang tot de VS wordt ontzegd. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zal ook op internationaal niveau moeten werken aan het verkrijgen van steun voor het recht  van Tibetaanse boeddhisten om hun eigen leiders te kiezen zonder inmenging van de Chinese
  • De VS erkent het strategische belang van het Tibetaanse plateau en de bedreiging die de klimaatverandering vormt voor dit gebied. De minister van Buitenlandse Zaken zet in op samenwerking met China en internationale instellingen om het milieu in Tibet te onderzoeken  en de inspanningen van het Tibetaanse volk voor het behoud ervan te ondersteunen. De Minister maakt zich hard voor een regionaal kader voor waterveiligheid.  De waterzekerheid en de klimaatverandering in Tibet, dat bijna drie keer zo snel opwarmt als het mondiale gemiddelde en meer dan 1 miljard mensen in heel Azië van water voorziet, moeten worden aangepakt.
  • Diplomatieke inspanningen via de speciale coördinator voor Tibetaanse kwesties in het ministerie van Buitenlandse Zaken worden versterkt om te komen tot aan een onderhandelde oplossing tussen de Chinese regering en de vertegenwoordigers van de Dalai Lama.
  • China mag geen nieuw consulaat in de VS openen totdat China de VS toelaat een een Amerikaans consulaat in Lhasa, de hoofdstad van Tibet, te vestigen. In juli dwong China de VS om zijn consulaat in Chengdu, dat als een belangrijke toegangspoort tot Tibet dient, te sluiten nadat de VS de sluiting van het Chinese consulaat in Houston had afgedwongen.
  • De financiering van humanitaire projecten voor Tibetanen binnen en buiten Tibet wordt zekergesteld tot ten minste 2025.
  • De ministers van Buitenlandse Zaken en Handel werken samen  met Amerikaanse bedrijven en personen om ervoor te zorgen dat hun zakelijke activiteiten in Tibet in overeenstemming zijn met de VN-richtlijnen voor het bedrijfsleven en de mensenrechten.
  • De inspanningen van de Dalai Lama en het Tibetaanse volk voor het invoeren van een democratisch regeringsstelsel in ballingschap, worden erkend.

Lees hier de tekst van het wetsvoorstel.

Reps. James McGovern, D-Mass., en Chris Smith, R-N.J., introduceerden de TPSA in het Huis in september 2019.

Sens. Marco Rubio, R-Fla., en Ben Cardin, D-Md., introduceerden de TPSA in de Senaat.

Wat betekent de TPSA?

De TPSA is een belangrijke verbetering van het Amerikaanse beleid inzake Tibet. Het is een niet mis te verstaan antwoord op de  voortdurende onderdrukking van het Tibetaanse volk door China.

Opvolging van de Dalai Lama

Tibetaanse boeddhisten geloven dat wanneer de Dalai Lama overlijdt, hij ervoor kan kiezen om te reïncarneren om de mensheid te blijven dienen. In 2011 heeft de Dalai Lama – de 14e op rij – een verklaring afgelegd waarin hij zijn visie op reïncarnatie uiteenzette en zei dat hij geloofde dat Tibetanen en Tibetaanse boeddhisten moeten beslissen of het nodig is om het instituut van de Dalai Lama voort te zetten nadat hij is overleden. De verklaring zegt ook: “Het is bijzonder ongepast voor Chinese communisten, die zelf het idee van vroegere en toekomstige levens expliciet verwerpen, om zich te bemoeien met het systeem van reïncarnatie.”

Desondanks blijft de Chinese communistische partij er op hameren dat ze de reïncarnatie van de Dalai Lama moet goedkeuren. In 2007 introduceerde China nieuwe regels voor de selectie en benoeming van reïncarnaties, waardoor de regering het hele proces in handen kreeg. Chinese ambtenaren hebben gezegd dat ze deze bevoegdheid zullen gebruiken om een toekomstige Dalai Lama te benoemen.

In 1995, nadat de Dalai Lama een zesjarige jongen in Tibet had erkend als de reïncarnatie van de Panchen Lama -één van de belangrijkste figuren in het Tibetaanse boeddhisme- ontvoerde de Chinese regering het kind en zijn familie. In zijn plaats benoemde China een “nep” Panchen Lama die nu als spreekbuis fungeert voor de Communistische Partij, ook op internationale officiële reizen. De angst is groot dat China een soortgelijk proces zal volgen voor de benoeming van de volgende Dalai Lama.

De Dalai Lama heeft gezegd dat als hij reïncarneert, hij dat zal doen in een vrij land als India, waar hij sinds de verovering van Tibet door China in de jaren vijftig van de vorige eeuw in ballingschap heeft geleefd. Hij heeft ook gezegd dat niemand een toekomstige door de Chinese regering benoemde Dalai Lama zal respecteren.

Waterzekerheid en klimaatverandering in Tibet

Als bron van een aantal van de grootste rivieren ter wereld levert Tibet water aan meer dan 1 miljard mensen stroomafwaarts. De TPSA identificeert veel van de milieucrises die op het Tibetaanse Plateau plaatsvinden onder het Chinese bewind, waaronder smeltende gletsjers en een opwarmingssnelheid die bijna drie keer zo hoog is als het wereldgemiddelde.

Volgens een studie die dit jaar werd vrijgegeven, droeg de bouw van dammen in de Mekong, die afkomstig is uit Tibet, bij aan een verwoestende droogte in Zuidoost-Azië. De bouw van Chinese dammen dwingt ook duizenden Tibetanen om zich elders te vestigen.

De TPSA vereist dat de minister zich inzet voor een regionaal kader voor waterveiligheid  en  met China en internationale instellingen samenwerkt  om toezicht te houden op het milieu op het Tibetaanse plateau. De minister zal ook China en NGO’s moeten betrekken  ende deelname van Tibetaanse nomaden en andere Tibetanen aan de ontwikkeling en uitvoering van beleid voor graslandbeheer in Tibet bevorderen, zodat hun inheemse ervaring kan worden benut.

De wet  bepaalt dat ontwikkelingsprojecten die door Amerikaanse en internationale financiële instellingen en organisaties worden gesteund, de gedwongen verhuizing van Tibetaanse nomaden niet moeten stimuleren of vergemakkelijken.

Diplomatieke ondersteuning

De wet  benadrukt de noodzaak van een diplomatieke aanwezigheid van de VS in Tibet en geeft de minister van Buitenlandse Zaken het mandaat om “geen toestemming te geven voor de vestiging van een extra consulaat van de Volksrepubliek China in de Verenigde Staten totdat er een Amerikaans consulaat in Lhasa, Tibet, is gevestigd”.

Bovendien breidt de TPSA de rol van de speciale coördinator voor Tibetaanse kwesties in het ministerie van Buitenlandse Zaken uit.

Steun voor Tibetanen

De TPSA maakt het mogelijk om fondsen voor ontwikkelingshulp toe te wijzen voor de ontwikkeling, ondernemerschap en het behoud van de cultuur van Tibetaanse ballingen in Zuid-Azië. Het vereist dat de Minister  er bij de regering van Nepal op aandringt om haar “Gentleman’s Agreement” met de VN-Hoge Commissaris voor Vluchtelingen (UNHCR) inzake de rechten van Tibetanen in Nepal te honoreren.

De TPSA beschrijft ook de democratische transformatie van het Tibetaanse bestuurssysteem in ballingschap. De wet prijst de Dalai Lama “voor zijn besluit om het politieke gezag te delegeren aan gekozen leiders in overeenstemming met de democratische beginselen”.

De wet  zegt dat het centrale Tibetaanse bestuur de aspiraties van het Tibetaanse volk over de hele wereld vertegenwoordigt en weerspiegelt.

Momentum in de Tibet ondersteuning

Het aannemen van de TPSA is de bekroning  van een historische periode van Amerikaanse overheidsmaatregelen ter ondersteuning van de Tibetanen.

  • In 2018 heeft het Congres de Reciprocal Access to Tibet Act (RATA) aangenomen, die gericht is op wederkerigheid ten aanzien van het beleid van China om Amerikaanse journalisten, diplomaten en gewone burgers de toegang tot Tibet te ontzeggen, ook al kunnen Chinese burgers vrij door de Verenigde Staten reizen. RATA was de belangrijkste Tibetaanse wetgeving in meer dan tien jaar.
  • In juli 2020 heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken de RATA ten uitvoer gelegd door de toegang tot de VS te ontzeggen aan de Chinese functionarissen die verantwoordelijk zijn voor het weren van Amerikanen uit Tibet. Dit was de eerste keer in de geschiedenis dat de VS Chinese ambtenaren toegang verboden heeft vanwege hun acties in Tibet.
  • In september 2020 gaf de toenmalige democratische president Joe Biden een verklaring vrij waarin hij zei: “Een regering van Biden-Harris zal opkomen voor het Tibetaanse volk”. In de verklaring beloofde de nu gekozen president de Dalai Lama te ontmoeten; erop aan te dringen dat China toegang tot Tibet verleent aan Amerikaanse burgers; en samen te werken met Amerikaanse bondgenoten om druk uit te oefenen op China om de directe dialoog met Tibetaanse vertegenwoordigers weer op gang te brengen om tot echte autonomie voor Tibet te komen.
  • Biden beloofde ook om Chinese functionarissen die verantwoordelijk zijn voor schendingen van de mensenrechten in Tibet te straffen en de Tibetaanse taal uitzendingen bij Radio Free Asia en Voice of America uit te breiden.
  • Vorige maand heeft het het Huis van Afgevaardigden een resolutie aangenomen ter bevordering van de autonomie van de Tibetanen en ter ondersteuning van een aantal kwesties waarmee zij onder Chinees bewind te maken hebben.
  • De resolutie dringt ook aan op de “snelle inwerkingtreding” van de TPSA, benadrukt de urgentie om de klimaatcrisis op het Tibetaanse plateau aan te pakken en bepaalt dat het “nuttig zou zijn om jaren van betrokkenheid en steun van beide partijen bij de leiders van het Tibetaanse volk voort te zetten”, ook tussen leden van het Congres en de Dalai Lama.
  • Buiten de VS schreven vijf VN-mensenrechtendeskundigen en verschillende deskundige instanties in augustus aan de Chinese regering met het dringende verzoek aan China om “ervoor te zorgen dat Tibetaanse boeddhisten hun godsdienst vrijelijk kunnen beoefenen”. De deskundigen merkten op dat de godsdienstvrijheid van de Tibetanen het recht omvatte om “hun geestelijken en religieuze leiders te bepalen in overeenstemming met hun eigen religieuze tradities en praktijken”.
  • Het afgelopen jaar heeft het hoofd van het buitenlands beleid van de Europese Unie, Josep Borrell, gezegd dat de EU zich verzet tegen elke inmenging in de opvolging van de Dalai Lama door de Chinese regering. Ministers n België, Duitsland en Nederland hebben soortgelijke standpunten ingenomen. Volgens minister Blok: “Het kabinet maakt zich zorgen over inmenging van de Chinese overheid in religieuze zaken en in religieuze aangelegenheden. Het reïncarnatieproces van de dalai lama is volgens de Chinese autoriteiten onderhevig aan Chinese wetgeving. De positie van dit kabinet is dat het aan de Tibetaanse geloofsgemeenschap zelf is om een toekomstige opvolger van dalai lama aan te wijzen. Ook moedigt het kabinet China aan om in dialoog te blijven met vertegenwoordigers van de Tibetaanse gemeenschap binnen en buiten China.”

De reis van de TPSA

Het succes van de TPSA is deels te danken aan Tibetaanse Amerikanen en andere Tibetaanse aanhangers, die via International Campaign for Tibet meer dan 26.000 petities naar leden van het Congres hebben gestuurd.

De Tibetaanse supporters hebben ook het kantoor van hun wetgevers bezocht en gebeld om aan te dringen op hun steun voor het wetsvoorstel als onderdeel van ICT’s virtuele Tibet Lobby Day in maart 2020 en de minilobby Day in de herfst van vorig jaar.

In juni 2020 getuigde ICT-voorzitter Richard Gere, de wereldberoemde acteur, sociaal activist en filantroop, tijdens een hoorzitting van het subcomité van de Senaat en drong hij er bij de senatoren op aan om de TPSA te steunen. Gere zei de opvolging van de Dalai Lama “niet door de Communistische Partij kan worden gecontroleerd, maar alleen door Tibetaanse boeddhisten.”

Nu het Congres de TPSA heeft aangenomen, zal ICT proberen om soortgelijke wetgeving in andere landen te bevorderen.

Quote van International Campaign for Tibet:

“Door de TPSA aan te nemen  heeft het Congres niet alleen zijn steun voor Tibet opgevoerd, maar heeft het ook internationaal een signaal afgegeven door te verklaren dat de internationale gemeenschap de inmenging van China in de opvolging van de Dalai Lama niet zal accepteren en zich zal verzetten tegen de schendingen van de mensenrechten van China in Tibet zolang deze voortduren. Het plan van China om de volgende Dalai Lama te benoemen is het hoogtepunt van decennialange pogingen  om de unieke religie, cultuur en identiteit van het Tibetaanse volk en het wereldwijd belangrijke ecosysteem  te vernietigen. Wij danken de Verenigde Staten voor hun gedurfde leiderschap en kijken uit naar andere landen die hun eigen versies van deze wetgeving aannemen”.

Share this
27 March 2024

Tibetaanse dichter Gendun Lhundrub nog steeds vermist

De Tibetaanse schrijver en dichter Gendun Lhundrub werd drie jaar geleden, op 2 december 2020, gearresteerd in de provincie Qinghai. Sindsdien is ...

25 March 2024

International Campaign for Tibet geëerd met een zilveren plaquette

Lees meer