Amsterdam
Brussel
Berlijn
Amerika
Australia Tibet Council (partnership)
Tibet Society UK (partnership)
27 December 2021
Tibetanen rouwen om dood aartsbischop Tutu
ICT herdenkt de steun van bisschop Tutu voor Tibet
Toen aartsbisschop Desmond Tutu in 2006 de ‘Light of Truth Award’ van de International Campaign for Tibet ontving, putte hij uit zijn ervaring met het ontmantelen van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime om een oproep te doen aan de Chinese onderdrukkers van het Tibetaanse volk.
“We zeiden altijd tegen de apartheidsregering: jullie mogen dan de wapens hebben, jullie mogen dan al deze macht hebben, maar jullie hebben al verloren,” verklaarde Tutu. “Kom, sluit je aan bij de winnende kant. Zijne Heiligheid [de Dalai Lama] en het Tibetaanse volk staan aan de winnende kant.”
Tutu, een icoon van geweldloosheid en spiritueel leiderschap die hielp de apartheid in zijn thuisland ten val te brengen en campagne voerde voor gerechtigheid over de hele wereld, overleed zondag 26 dec. 2021 op 90-jarige leeftijd.
Tutu ontving 15 jaar geleden de Light of Truth Award voor zijn belangrijke bijdragen aan het creëren van bekendheid over de situatie in Tibet, dat door de regering van China al meer dan zes decennia op brute wijze bezet wordt gehouden.
Tibetanen over de hele wereld rouwden om Tutu’s dood de dag na Kerstmis, waaronder zijn oude vriend en mede Nobelprijswinnaar voor de Vrede de Dalai Lama. Zij haalden inspiratie uit Tutu’s morele visie en onwrikbare steun voor hun zaak.
ICT rouwt ook om het heengaan van Tutu.
Olympisch protest
Tutu’s toewijding aan Tibet kwam in 2008 duidelijk naar voren toen hij samen met ICT-voorzitter Richard Gere sprak bij de Vredesbijeenkomst en Vigil voor Tibet, die duizenden mensen naar San Francisco’s United Nations Plaza bracht in de aanloop naar de Olympische Zomerspelen in Beijing.
China zal over enkele weken opnieuw gastland zijn voor de Olympische Winterspelen van 2022.
De bijeenkomst in San Francisco vond plaats vlak voordat de estafette van de Olympische fakkel door de stad trok voor haar enige stop op Amerikaanse bodem dat jaar.
Tijdens zijn toespraak zei Tutu tegen de massale bijeenkomst: “We zeggen tegen de staatshoofden, tegen president George Bush: ‘In hemelsnaam, ga niet naar de Spelen in Peking … omwille van onze kinderen, omwille van het mooie volk van Tibet. Ga niet!'”
Voor de Olympische Spelen van dit jaar heeft de regering-Biden al een diplomatieke boycot afgekondigd: Amerikaanse functionarissen zullen niet naar China reizen voor de Spelen.
Andere landen – waaronder Australië, Canada, Kosovo, Litouwen en het Verenigd Koninkrijk – hebben ook een diplomatieke boycot afgekondigd. Sommige regeringen hebben echter geweigerd, terwijl andere nog geen besluit hebben genomen.
Tijdens de bijeenkomst in 2008 herinnerde Tutu de menigte eraan dat “het mensen zoals jullie waren die namens ons demonstreerden, het waren mensen zoals jullie die namens ons Zuid-Afrikaanse goederen boycotten”.
“En vandaag is de apartheid – die toen onoverwinnelijk leek – vernietigd…” zei hij. “Ik dank u voor het voortzetten van die geweldige traditie om voor vrijheid op te komen.”
Eerder in 2008 drong Tutu er bij de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN op aan om Tibet te bezoeken, toen China hard optrad tegen de vreedzame massale protesten die waren uitgebroken op het Tibetaanse plateau.
Speelsheid met de Dalai Lama
Tutu’s steun voor Tibet omvatte ook zijn diepe spirituele broederschap met de Dalai Lama, die in 1989 de Nobelprijs voor de Vrede ontving, vijf jaar nadat Tutu de prijs had gewonnen.
Toen Tutu in 2006 de Light of Truth Award ontving, overhandigde de Dalai Lama hem dat.
Een paar jaar later uitte Tutu openlijk kritiek op de Zuid-Afrikaanse regering nadat deze geweigerd had de Dalai Lama een visum te verstrekken om Tutu’s 80ste verjaardag bij te wonen, naar verluidt uit angst de Chinese regering voor het hoofd te stoten.
Tutu bezocht later de Dalai Lama voor de 80e verjaardag van de Tibetaanse leider in 2015 in zijn ballingsoord Dharamsala, India. Tutu danste zelfs op het podium naast zijn boeddhistische vriend.
Net als de Dalai Lama stond Tutu bekend om zijn onbedwingbare glimlach en speelsheid. De twee mannen waren co-auteur van 2016’s “The Book of Joy: Lasting Happiness in a Changing World,” uit 2016 en verschenen samen in een begeleidende film, “Mission: Joy”, die dit jaar in première ging.
Tutu en de Dalai Lama verschijnen ook samen met een aantal andere Nobelprijswinnaars in de ICT-documentaire “Tibet’s Stolen Child” uit 2001, over de hooggeplaatste Tibetaanse Boeddhistische leider de Panchen Lama, die door de Chinese autoriteiten werd ontvoerd toen hij slechts 6 jaar oud was.
In de documentaire gaat Tutu in op de onwil van China om te goeder trouw met de Tibetaanse leiders te onderhandelen over een oplossing die Tibet betekenisvolle autonomie zou brengen.
“De Chinezen denken nu niet dat het denkbaar is. Het is denken aan het ondenkbare,” zegt Tutu. “Maar op een dag zullen ze met de Tibetanen om de tafel moeten gaan zitten.”
Gerouwd door Tibetanen
Tutu’s dood op zondag leidde tot welgemeende condoleances van Tibetaanse leiders, waaronder de Dalai Lama, die een brief stuurde aan Tutu’s dochter, de Rev. Mpho Tutu.
“Zoals u weet, hebben uw vader en ik in de loop der jaren een duurzame vriendschap gehad”, schreef Zijne Heiligheid, die eraan toevoegde: “De vriendschap en de spirituele band tussen ons was iets wat we koesterden.”
Met zijn heengaan hebben we een groot man verloren, die een werkelijk zinvol leven leidde,” zei de Dalai Lama. “Hij was toegewijd aan het dienen van anderen, vooral van hen die het minst fortuinlijk waren. Ik ben ervan overtuigd dat het beste eerbetoon dat wij hem kunnen brengen en zijn geest levend kunnen houden, is te doen zoals hij deed en voortdurend te kijken hoe ook wij anderen van dienst kunnen zijn.”
Penpa Tsering, voorzitter van de Centrale Tibetaanse Administratie, die leiding geeft aan het democratisch bestuur van Tibetanen in ballingschap, schreef aan Tutu’s vrouw, Leah Tutu. “Namens de Centrale Tibetaanse Administratie en Tibetanen over de hele wereld, bied ik uw familie en de bevolking van Zuid-Afrika onze diepste condoleances en gebeden aan,” schreef Penpa.
“Het Tibetaanse volk behoorde tot de miljoenen die het geluk hadden de grenzeloze empathie en steun van de aartsbisschop te mogen ontvangen. Zijn overwinning bij het brengen van gerechtigheid en vrijheid voor zijn volk is een inspiratie voor velen, ook voor het Tibetaanse volk. Wij blijven eeuwig dankbaar en geïnspireerd door zijn nalatenschap.”
In een andere brief zei voorzitter Khenpo Sonam Tenphel van het Tibetaanse Parlement in Ballingschap: “Ik hoop dat we in staat zullen zijn om [Tutu’s] leiding en woorden van mededogen en menselijkheid te volgen. Wij vieren hem en zijn nalatenschap. Hij zal voortleven in onze harten.”
De Centrale Tibetaanse Administratie hield vandaag, 27 december, ook een massale gebedsdienst voor Tutu. De kantoren van de CTA waren na de dienst gesloten als teken van medeleven en respect voor Tutu.