Overzicht protesten in Tibet in maart 2009

25 april 2009

Ondanks het feit dat Tibet de afgelopen maanden vrijwel geheel van de buitenwereld afgesloten was, heeft ICT via verschillende bronnen informatie ontvangen over een aantal kleinschalige en vreedzame protesten. Bij de protesten, die vooral in oost en noordoost Tibet hebben plaatsgevonden, waren voornamelijk jonge mannen en vrouwen betrokken. Vaak waren zij monniken en nonnen.

De demonstranten zijn de straat opgegaan om de doden die bij de protesten van vorig jaar zijn gevallen te herdenken of om uiting te geven aan de wens voor meer vrijheid en de terugkeer van de Dalai Lama. Deze demonstraties en arrestaties volgden op een reeks van kleine protestacties in februari en een uitgebreide boycot van het Tibetaanse Nieuwjaar op 25 februari.
 
Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen:

26 maart 2009: Monnik in Ragya pleegt zelfmoord; na aanvankelijke ontkenning biedt de overheid de familie compensatie aan.
 
Tashi Sangpo, een monnik die samen met enkele andere monniken was opgepakt in verband met het hijsen van de Tibetaanse vlag op een van de tempels van het Ragya klooster in de plaats Golog, heeft op 22 maart zelfmoord gepleegd door in de Gele Rivier te springen.

Volgens bronnen ontsnapte Tashi toen twee medegevangenen op de binnenplaats van het politiebureau werden mishandeld. Tashi riep dat hij de schuld op zich nam, rende vervolgens naar de rivier, sprong erin en verdronk. Nadat de autoriteiten aanvankelijk zijn dood hadden ontkend, werd zijn monniksgewaad aan de oever van de rivier gevonden.

De overheid heeft daarop de familie van de monnik compensatie aangeboden. Honderden monniken en burgers zijn na het nieuws van Tashi’s dood in Ragya de straat op gegaan. Een onbekend aantal van hen werd gearresteerd en zit nog altijd vast.

25 maart 2009: Twee nonnen gearresteerd in Kardze
 
Volgens een bericht van de Voice of Tibet radio in Dharamsala, werden op 25 maart in Kardze de 33 jarige Yulshey en de 28 jarige Tseten Lhamo opgepakt. Naar verluid droegen de twee nonnen een tas met pamfletten met zich mee die opriepen tot de terugkeer van de Dalai Lama en voor mensenrechten voor Tibetanen.

25 maart 2009: pamfletten verspreid in Kardze
 
De situatie in Kardze in Oost Tibet is gespannen na de verspreiding van pamfletten die oproepen tot onafhankelijkheid voor Tibet. Onder de pamfletten zijn ook “windpaard-biljetten”, die in Tibet symbool staan voor geluk.

In een ander incident ging een monnik in Lithang op 22 maart alleen de straat op en riep leuzen als ‘Vrij Tibet’ en ‘Lang leve de Dalai Lama’.  Later werd bekend dat het om de 18-jarige Choekyong Tsering van het Lithang Klooster gaat. Na zijn arrestatie werd hij volgens bronnen gemarteld door offiicials van het Public Security Bureau in Lithang.

20 maart 2009: 103 Lutsang monniken keren terug naar huis; zes worden nog vastgehouden
 
Van de 109 monniken die eerder deze maand uit het Luntsang klooster waren meegenomen naar een onbekende locatie, zijn er inmiddels 103 vrijgelaten. Ze werden op 25 februari, de eerste dag van het Tibetaanse Nieuwjaar opgepakt na een fakkelwake voor de Lamo Yongzin Phodrang tempel.
Radio Voice of Tibet meldt dat zes monniken nog altijd vast zitten.

Politieagenten in burger kamden de omgeving uit en doorzochten huizen ‘op zoek naar separatistische krachten van de Dalai Lama’. De monnken waren op 25 februari een stille tocht begonnen om de doden te herdenken die in het afgelopen jaar door heel Tibet gevallen zijn tijdens de wijdverbreide demonstraties.

22-23 maart 2009: Situatie in Ragya gespannen na protest van honderden Tibetanen
 
Een onbekend aantal Tibetanen is opgepakt na een grote demonstratie in Ragya in Golog in Oost Tibet in reactie op de dood van de monnik Tashi Sangpo. Terwijl Tibet geheel gesloten is voor journalisten ontkenden de Chinese autoriteiten aanvankelijk de dood van de monnik en het feit dat hij gearresteerd was in verband met het hijsen van een Tibetaanse vlag in het Ragya Klooster.
 
Honderden Tibetanen trokken op 23 maart naar het politiekantoor in Ragya om opheldering te eisen over de dood van Tashi Sangpo. Volgens bronnen slaagden de demonstranten erin om de vlag te bemachtigen die eerder in de week in het Ragya klooster gehesen was.  Veiligheidstroepen hadden eerder de verbannen Tibetaanse vlag en pamfletten gevonden in de kamer van Tashi Sangpo, die vervolgens opgepakt werd.

21-25 maart 2009: Arrestaties in Kardze rond boycot van boeren
 
Tibetanen in Kardze zijn een beweging van burgerlijke ongehoorzaamheid begonnen in protest tegen de voortdurende repressieve maatregelen van de Chinese overheid tegen Tibetanen. De autoriteiten in Tibet hebben gereageerd met de verklaring dat het land zal worden ingenomen van iedereen die weigert zijn gewassen te verbouwen.

Jampa Dondrub, een monnik van het Tse-tsang klooster werd naar aanleiding hiervan gearresteerd. Hij zou boeren hebben opgeroepen zich aan te sluiten bij de boycot.  De premier van de Tibetaanse regering in ballingschap Prof. Samdhong Rinpoche heeft Tibetanen in Kardze opgeroepen om dit jaar gewoon gewassen te planten.

Volgens het Tibetan Center for Human Rights and Democracy zijn nog drie andere boeren ook opgepakt naar aanleiding van dit protest.

6 maart 2009: Non gearresteerd voor protest in Kardze
 
Lobsang Khandro, een 21-jarige non uit het Gema Drawog nonnenklooster in Thing-ka in Kardze district voerde op 6 maart een solo protest uit. Dit gebeurde vier dagen voor de 50-jarige herdenking van de volksopstand in Lhasa.

Bronnen in Tibet melden dat Lobsang pamfletten bij zich had met daarop politieke informatie over de situatie in Tibet en een aantal gebedsvlaggen. Ze riep leuzen als, “er is geen vrijheid in Tibet”, “Tibetanen sta op”, “Lang leve de Dalai Lama” en “Vrijlating van politieke gevangenen”.

Bij haar arrestatie werden vijf politiebusjes ingezet en veiligheidspersoneel sloeg haar voordat ze werd meegenomen naar een recentelijk gebouwd detentiecentrum in de buurt van het overheidsziekenhuis in Kardze. Familieleden die haar wilden bezoeken werden weggestuurd met de mededeling dat ze een serieus vergrijp had gepleegd. Het Gema Dra-wok klooster ligt 16 km van Kardze, op de weg naar het heilige pelgrimsoord Khawa Karpo.

18 maart 2009: Filmmaker monnik Golog Jigme weer opgepakt
 
De Chinese autoriteiten hebben de monnik Golog Jigme van het Labrang klooster voor de tweede keer opgepakt. Golog Jigme wordt ervan verdacht de filmmaker Dondrub Wangchen geholpen te hebben bij het maken van de film ‘Leaving fear behind’ die gaat over de Chinese overheersing in Tibet. Jigme werd op 10 maart van zijn huis in Sangchu district in Gansu opgepakt en afgevoerd. Vorig jaar op 23 maart werd Jigme al opgepakt maar hij kwam op 15 oktober weer vrij. De film ‘Leaving Fear Behind’ trok veel publiciteit rond de Olympische Spelen in Beijing in 2008. De maker van de film, Dondrub Wangchen, zit nog altijd vast op een onbekende locatie.

18 maart 2009: Arrestaties in Kardze
 
Vier Tibetanen die afgelopen zaterdag deelnamen aan een korte demonstratie in Kardze in Sichuan zijn opgepakt door de Chinese politie. De vier jongeren riepen “vrijheid voor Tibet” tijdens het protest dat direct de kop in werd gedrukt door veiligheidspersoneel. Het was familieleden later niet toegestaan om eten en kleren af te leveren bij de gevangenis. De vader van een van de demonstranten, Karma Norbu, zit al een gevangenisstraf uit voor zijn rol in de protesten van het afgelopen jaar en verkeert naar verluid in een slechte medische toestand. Zijn twee zonen – Sangpo and Dorjee – zitten ook ieder een gevangenisstraf van drie jaar uit voor het uiten van hun ‘ongenoegen met de verkeerde politiek van de Chinese autoriteiten’, zo meldt de website van de Tibetaanse regering in ballingschap.

18 maart 2009: arrestaties na een demonstratie op 10 maart in Chentsa
 
Zes jonge monniken van het Nyagrong Tashi Choephel klooster in Chentsa in de provincie Qinghai, zijn op 10 maart opgepakt omdat ze deelnamen aan een ritueel om de 50-jarige herdenking van de 1959 opstand in Lhasa the markeren. Enkele jongeren uit naburige dorpen werden om dezelfde reden gearresteerd, maar verdere details over dit incident zijn niet naar buiten gekomen.

17 maart 2009: Chinese politiewoordvoerder: “Bom gegooid naar nieuw politiebureau in Bathang”
 
Een Chinese politiewoordvoerder heeft gemeld dat op vrijdag 13 maart een bom is gegooid naar een pas gebouwd politiebureau in Bathang in Sichuan provincie. Het incident gebeurde na verhoogde spanningen in Tibet gedurende de 10-maart herdenkingsperiode. Er is geen melding gemaakt van gewonden. De explosie gebeurde rond middernacht en veroorzaakte glasschade in het politiebureau.

De Chinese staatsmedia spraken over “terroristen” maar gaven geen verdere details. Omdat de autoriteiten Tibet compleet van de buitenwereld afgesloten zijn is het niet mogelijk om de informatie te verifieren.

16 maart 2009: demonstranten hijsen Tibetaanse Nationale Vlag
 
De politie in het Nyarong district in de provincie Sichuan heeft na een anti-Chinees protest drie Tibetanen gearresteerd. Zij werden opgepakt voor het plakken van posters voor een lokaal overheidskantoor en het hijsen van de Tibetaanse nationale vlag in een school. De demonstranten riepen ook leuzen en verspreidden pamfletten. Hoewel de identiteit van de arrestanten niet bekend is, wordt door bronnen in Tibet gemeld dat een van hen een been heeft gebroken door toedoen van het politiegeweld.

1 tot 15 maart 2009: incidenten in Tibet
 
In de eerste twee weken van maart hebben in Tibet rond de herdenking van de Tibetaanse opstand in Lhasa in 1959 verscheidene incidenten plaatsgevonden. Op 12 maart werd in het Mangra district de 27-jarige overheidsambtenaar Tashi Dondrub gearresteerd op verdenking van politieke activiteiten.  Zijn jongere broer Jinpa Gyatso (25) wordt vermist.

Op 14 maart werden Dawa Tsering (25) en Lobsang Nyendrag (24) na het roepen van leuzen in Kardze gearresteerd en geslagen. Op 11 maart vond er een korte demonstratie plaats van drie meisjes in Lhopa, ook in Kardze. De drie waren Choetso, Tsetan Lhamo en Tsering Lhamo, allen rond de 17 jaar oud. Ook in Lithang vond een korte demonstratie plaats. Lobsang Wangchug werd op 10 maart gearresteerd en hardhandig geslagen en afgevoerd.

In Ngaba werden begin maart drie monniken gearresteerd. Jamyang Phuntsok (35) werd op 3 maart van zijn bed gelicht in Kirti klooster. Op 5 maart werd de monnik Mewa Gyatso en nog een derde monnik gearresteerd in Kirti klooster. De arrestaties houden mogelijk verband met de zelf-verbranding van de monnik Tabey op 27 februari in het Kirti klooster in Ngaba.