26 August 2011

OPINIE: Was de aardbeving in Tibet of in China?

23 april 2010

In een afgelegen klooster in de voormalige provincie Kham in Oost-Tibet, bidden twee monniken voor de zielen van de doden, terwijl anderen staan te graven in het puin van de eeuwenoude, ingestorte gebedsruimte, op zoek naar overlevenden. Het aantal doden als gevolg van de aardbeving die het Tibetaanse deel van China vorige week woensdag heeft getroffen, neemt nog dagelijks toe, en is inmiddels de 2000 gepasseerd. Het beeld van honderden monniken in donkerrode gewaden die met blote handen stonden te graven in het puin, en lichamen afvoerden of gebeden uitspraken voor de doden, laat de diepere realiteit van deze ramp zien. En juist die realiteit werd door de wereldleiders grotendeels genegeerd in hun condoleances aan de Chinese regering.

Toen het nieuws over de ramp in de vroege ochtend van 14 april naar buiten werd gebracht, maakten de nieuwsdiensten overal ter wereld melding van een aardbeving in ‘het westen van China’. In sommige mediarapportages werden Chinese transliteraties gebruikt voor Tibetaanse namen van geïnterviewden of overledenen. Het is nu een week later, en maar weinig mensen weten dat de aardbeving plaatsvond in Kyegundu, in het gebied Kham in Oost-Tibet. Kham, een gebied waar voornamelijk Tibetanen wonen, is door China officieel erkend als een Tibetaans gebied binnen de Volksrepubliek China.

Dit is belangrijk. ‘Tibetanen willen met hun echte naam herinnerd worden,’ zegt een Tibetaanse vriend. Het is ook belangrijk in de context van de reddingsoperatie, waarin rekening moet worden gehouden met de wensen van de Tibetanen, want het gaat immers om een Tibetaans gebied.

Het epicentrum van de aardbeving, die een kracht had van 6,9 op de schaal van Richter, ligt in een dunbevolkt landelijk gebied, ongeveer 50 km ten westen van de stad Jyeku, de tegenwoordige Autonome Tibetaanse Prefectuur Yushu (Kyegundu) in de provincie Qinghai. Op de Chinese landkaart zijn de drie traditionele provincies van Tibet verdwenen. Dit zijn Kham (Oost-Tibet), Amdo (Noordoost-Tibet) en Utsang (dat grofweg Centraal-Tibet beslaat, de huidige Tibetaanse Autonome Regio). Het grootste deel van de provincie Qinghai, waaronder ook het getroffen gebied, wordt door de Chinese autoriteiten officieel als ‘Tibetaans’ aangemerkt.

Van alle politieke leiders die hun condoleances aan de Chinese regering hebben overgebracht, onder wie de Amerikaanse en Britse ministers van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton en David Miliband, en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, waren er maar twee die erbij vermeldden dat de aardbeving in een Tibetaans gebied had plaatsgevonden. Dit waren Nancy Pelosi, voorzitster van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden en al jaren bevriend met de Dalai Lama, en John Kerry, voorzitter van de Amerikaanse Senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken. De condoleances waren gericht aan de Chinese communistische regering, maar niet aan de Dalai Lama, die internationaal toch wordt gezien als de legitieme vertegenwoordiger van het Tibetaanse volk, dat verlangt naar zijn aanwezigheid in het getroffen gebied.

Het landschap van Kyegundu is bezaaid met afgelegen kluizenaarshutten, oude kloosters en religieuze nederzettingen. Door de verwoeste kloosters en de vele monniken die tijdens de aardbeving zijn omgekomen, wordt het Tibetaanse gevoel van verlies en dat alles hun ontnomen is nog verder versterkt.

De Dalai Lama wil natuurlijk niets liever dan bij zijn volk zijn tijdens een ramp als deze, en hij heeft erop gewezen dat hij in de provincie Qinghai, waar de aardbeving heeft plaatsgevonden, is geboren. Toen er een verzoek werd ingediend voor een mogelijk bezoek aan het gebied maakte het staatspersbureau Xinhua daar melding van zonder enige negatieve bijklank, en kwam de Chinese regering met de volgende, milde, reactie: “De regering heeft de lokale religieuze overtuigingen en gebruiken volledig gerespecteerd, en heeft haar hulp aangeboden.”

Hoewel de officiële reactie op het verzoek van de Dalai Lama bij deze gelegenheid mild was, is er toch geen enkel teken van toenadering tot de verbannen Tibetaanse leider, over wie doorgaans in belasterende termen wordt gesproken in Beijing. En we hebben verontrustende berichten ontvangen dat Tibetaanse monniken gehinderd zouden worden bij hun hulp aan de reddingsoperatie in het door de aardbeving getroffen gebied. De officiële media hebben voornamelijk beelden laten zien van militairen die hielpen bij de reddingsoperaties, maar geen aandacht besteed aan de bijdrage van de monniken. Blijkbaar wil men een indruk achterlaten van de staat als grote redder en hulpverlener. De communistische partijkrant People’s Daily klaagde er zelfs over dat de westerse media zoveel foto’s publiceerden van hulpverlenende Tibetaanse monniken.

Het staat buiten kijf dat de hulp die de Chinese regering heeft geboden, en de voortdurende inspanningen van militairen en officiële reddingsorganisaties ter plekke cruciaal zijn. Militairen zagen zich gedwongen om hun aandacht te verplaatsen van het beschermen van de ‘stabiliteit’ en het onderdrukken van afwijkende meningen, naar een grootschalige hulp- en reddingsoperatie. Maar bij een ramp als deze is het essentieel dat ook Tibetaanse monniken uit de omliggende kloosters, gevestigde lokale groeperingen en internationale ngo’s in de gelegenheid worden gesteld om samen te werken met de Tibetanen in het gebied. Bronnen ter plaatse wijzen op de precaire omstandigheden waarin zij hun werk moeten doen: lokale ngo’s staan onder politiebewaking en er is onzekerheid over de vraag of buitenlandse hulporganisaties zullen worden toegelaten.

Tijdens een massacrematie in het getroffen gebied filmde een cameraman van de staatspersdienst afgelopen week rouwende Tibetanen die bij elkaar waren gekomen, in de aanwezigheid van honderden monniken die gebeden zongen. Het was duidelijk dat de cameraman, een Chinees, niet wist dat de Tibetaanse vrouw die hij filmde, rouwde om haar moeder en bad tot de Dalai Lama. Dit moment maakte weer eens duidelijk hoe de Tibetanen gebukt gaan onder het feit dat ze zijn afgescheiden van hun verbannen leider. Bovendien lieten de beelden zien dat de Tibetanen met veel toewijding vast blijven houden aan hun identiteit.

Het is cruciaal dat de organisaties die nu ter plekke zijn om de Tibetanen te helpen, ondersteuning krijgen. U kunt helpen met een gift aan ICT’s actie voor de aardbeving.

Tsering Jampa

Directeur ICT Europe

Share this

Het laatste nieuws

15 May 2019

Voor de Nederlandse regering bestaat Tibet niet meer. China Notitie rept met geen woord over Tibet.

Lees meer
4 May 2019

Tibet Actie Team in actie voor Tashi Wangchuk op Bevrijdingsfestival

Lees meer