China: Open brief aan de Lidstaten Mensenrechtenraad VN voor gezamenlijke actie om de verslechtering in de situatie mensenrechtenactivisten en advocaten tegen te gaan

aan: de permanente vertegenwoordigers van de lidstaten en staten met waarnemer status van de Mensenrechtenraad van de VN

Excellentie,

Wij dringen er bij uw delegatie op aan om verklaringen af te geven, zowel gezamenlijk als individueel, om de ongekende onderdrukking van mensenrechtenactivisten en advocaten in China – en inderdaad van het Chinese maatschappelijk middenveld in het algemeen – ter sprake te brengen tijdens de komende 30

ste

zitting van de VN-Mensenrechtenraad in Genève. De Chinese regering heeft toezeggingen gedaan bij toetreding tot de Raad om de mensenrechten en de integriteit van het VN-mensenrechten-systeem na te leven; de tegenstelling tussen deze verplichtingen en de binnenlandse mensenrechtensituatie in China is nog nooit zo duidelijk geweest.

In de eerste helft van 2015 is de situatie van de mensenrechten in China dramatisch verslechterd. Vrouwenactivisten werden gedetineerd louter en alleen voor een poging om het bewustzijn over seksuele intimidatie in het openbaar vervoer te vergroten. Een reeks wetsontwerpen, die gepresenteerd zijn voor openbaar commentaar, dreigen het onafhankelijk maatschappelijk middenveld en de vrijheid van meningsuiting, vereniging en vreedzame vergadering verder te beperken.

De openingsdag van de 30
ste

zitting van de Raad markeert de dag, waarop Cao Shunli twee jaar geleden gevangen werd gezet voor haar poging de VN-mechanismen mensenrechten te gebruiken.


Tot op heden is geen enkele vooruitgang geboekt in het afleggen van verantwoording over haar dood in detentie. In  tegendeel, gevallen van dood in gevangenschap zijn doorgegaan. Op 12 juli bevestigden de autoriteiten de dood van de gerespecteerde Tibetaanse monnik Tenzin Delek Rinpoche, die een levenslange gevangenisstraf uitzat op grond van een ondeugdelijk proces voor het uitoefenen van zijn recht op vreedzame vergadering. De politie opende het vuur op aanhangers, die opriepen tot het vrijgeven van zijn lichaam aan zijn familie voor een traditionele begrafenis.

De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten Zeid legde op 7 juli een krachtige verklaring af en riep de Chinese regering op om de gevolgen van de onlangs goedgekeurde Nationale Veiligheids Wet te heroverwegen . Deze wet, in combinatie met andere wetsontwerpen, belemmert de ruimte voor het maatschappelijk middenveld en vreedzaam protest in ernstig mate. Een voorgestelde anti-terreur wetgeving, bijvoorbeeld, zou het opleggen van sancties voor de vreedzame uiting van religieuze overtuiging of kritiek op etnische of religieus beleid vergemakkelijken. De Hoge Commissaris maande tot zorgvuldigheid in de eerbiediging van deze en andere fundamentele vrijheden.

Desondanks begon de de Chinese overheid op 9 juli met ingrijpende en systematische stappen om mensenrechtenactivisten en advocaten, hun supporters en collega’s, en zelfs hun families te treiteren, gevangen te zetten, en het zwijgen op te leggen. Activisten schatten dat hierdoor meer dan 200 leden van de Chinese mensenrechten gemeenschap werden getroffen, waarbij velen vast zitten, zijn verdwenen, of gedwongen werden ondergronds te gaan. Met ingang van 7 augustus, vier weken later, zijn 28 activisten vermist of in politiehechtenis; sommige van hen, die worden vastgehouden hebben publiekelijk in Chinese staatsmedia ‘bekend’ deel uit te maken van een ‘criminele bende’ of het ‘verstoren van de openbare orde’; toegang tot een raadsman is echter zeer beperkt.

De Raad voor de Mensenrechten moet zich in sterke bewoordingen uit te spreken tegen een dergelijke flagrante terugtred wat betreft mensenrechten door een lidstaat.


Wij roepen alle staten op het platform van de Raad te gebruiken om er bij China op aan te dringen haar doelbewuste aanvallen van mensenrechtenverdedigers te staken; per direct allen, die op willekeurig gronden worden vastgehouden, vrij te laten; de uitoefening van het recht op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vergadering te respecteren en ondersteunen; en te zorgen voor transparante onderzoeken en adequate oplossingen voor de slachtoffers van dit optreden. In het bijzonder raden wij u aan de volgende instrumenten gebruiken om deze kritieke kwesties aan de orde te stellen:

• Gezamelijke Verklaring(en)

Lidstaten moeten met één stem China duidelijk maken, dat minachting voor de mensenrechten niet kan worden gerechtvaardigd door te verwijzen naar eisen van de nationale veiligheid of de bestrijding van terrorisme; noch kunnen legitieme zorgen van de internationale gemeenschap door een vaak herhaald beroep op ‘niet-inmenging in binnenlandse aangelegenheden’ worden afgewezen. Een krachtige gezamenlijke verklaring zou kunnen voortbouwen op verklaringen van overheden op nationaal niveau in reactie op het hardhandig optreden in juli en pleiten voor de onvoorwaardelijke vrijlating van alle politieke gevangenen. Dit omvat, maar is niet beperkt tot: de advocaten Pu Zhiqiang, Wang Yonghang en Wang Yu; journalist Gao Yu; de gematigde Oeigoerse geleerde Ilham Tohti; de democratie activist Liu Ping en mensenrechten-verdediger Mi Chongbiao; de ‘New Citizens Movement’ activisten Xu Zhiyong en Guo Feixiong (Yang Maodong); de Tibetaanse monnik en gemeenschapsleider Khenpo Kartse (Karma Tsewang); en Nobelprijswinnaar Liu Xiaobo en zijn vrouw Liu Xia.

• Punt 4 Verklaringen

Tijdens de 29
ste

zitting van de Raad hebben een aantal delegaties, waaronder de Tsjechische Republiek, de Europese Unie, Duitsland, de Verenigde Staten en Zwitserland China specifiek genoemd in hun verklaringen onder Agendapunt 4. Lidstaten moeten dit platform  op de 30

ste

zitting gebruiken om de ernstige structurele belemmeringen voor de mensenrechten ??in China te benadrukken, in het bijzonder die, welke van invloed zijn op Tibetaanse en Oeigoerse minderheden en aandringen op vooruitgang in en naleving in specifieke gevallen. Staten moeten bij China ook aandringen om in te stemmen met verzoeken voor land-bezoeken door de belangrijkste Speciale rapporteurs, onder meer die van mensenrechten; vrijheid van vergadering en vereniging; vrijheid van meningsuiting; vrijheid van godsdienst; en marteling.

• 
  Interactive Dialogen met de Werkgroep inzake Gedwongen of Onvrijwillige Verdwijningen (WGEID) en de Werkgroep Willekeurige Detentie (WGAD)
  

Deze werkgroepen hebben een lange track record van optreden bij kwesties in verband met hun mandaat in China, maar hebben daarvoor weinig resultaat teruggezien. Lidstaten moeten dit platform te gebruiken om druk uit te oefenen voor meer serieuze betrokkenheid van de Chinese regering met deze en andere speciale procedures, en voor robuuste en transparante naleving in zaken, die tijdens het jaar naar voren zijn gebracht, maar vaak ontbreekt een inhoudelijke reactie of actie van de kant van China. Daartoe behoren onder meer de detentie van Liu Xizhen, Ge Zhihui, en Ding Jiaxi, en van de “Guangzhou 3” advocaten Tang Jingling, Wang Qingying en Yuan Xinting.

In 2013, toen China zich kandidaat stelde voor de Raad voor de Mensenrechten, deed de WGAD 10 dringende aanbevelingen in verband met gevallen in China – meer dan enig ander land (zie A/HRC/27/48). Het laatste bezoek van de WGAD aan het land was in 2005 en is er door de Chinese regering geen vooruitgang geboekt bij de uitvoering van de relevante aanbevelingen. Deze opgenomen aanbevelingen, onder meer om de macht van het openbaar ministerie te beperken; te zorgen voor eerlijke proces vereisten; beschermen tegen misbruiken in de centra voor geestelijke gezondheid van patiënten en drugsgebruikers; en het verbieden van het gebruik van ‘vage, onnauwkeurige of algemene regels ‘ in de strafwet om vreedzame uitoefening van de fundamentele vrijheden te bestraffen. (zie E/CN.4/2005/6/Add.4). De 3

de

WGEID verzocht om China te bezoeken op 19 februari 2013 en heeft tot op heden geen antwoord ontvangen.

Door deze mogelijkheden voor dialoog, en anderen, kunt u als leden van de Raad en waarnemers, voldoen aan uw verantwoordelijkheid om aandacht te vragen voor de mensenrechtenschendingen, zoals die zich voordoen in China.

De 30
ste

zitting van de Raad moet volledig worden ingezet ter verbetering van de situatie van de mensenrechten in China, het einde van de wijdverbreide intimidatie van mensenrechtenactivisten en het terugdraaien van de inspanningen om de vrijheid van vereniging en vergadering verder te beperken.

Wij zijn beschikbaar om nadere informatie te verstrekken, indien vereist, en zien uit naar onze aanhoudende betrokkenheid.

Sincerely,

China Labour Bulletin

Chinese Human Rights Defenders

Fédération Internationale des Droits de l’Homme (FIDH),

Human Rights in China

Human Rights Watch

International Campaign for Tibet

International Service for Human Rights