10 February 2021

Nationale veiligheidsprogrammering voor China's nieuwe generatie

In haar laatste poging om beveiliging te verankeren, heeft de Chinese regering richtlijnen vrijgegeven om een nieuwe generatie van waakzame bewakers in heel China politiek op te leiden.

De Chinese president Xi Jinping voert de nationale veiligheid van China aan als rechtvaardiging voor draconische veiligheidsmaatregelen. Daarom heeft het ministerie van Onderwijs in september 2020 een richtlijn voor nationaal veiligheidsonderwijs uitgevaardigd, die in het hele land moet worden toegepast. De meer recente richtlijn inzake nationaal veiligheidsonderwijs die op 4 februari 2021 in Hongkong werd uitgevaardigd en die wereldwijd aandacht kreeg, maakt deel uit van het dictaat van het centrale onderwijsministerie. Volgens de richtlijn van het onderwijsbureau van Hongkong moeten zelfs kinderen vanaf zes jaar leren en waken voor “afscheiding, subversie, terrorisme, en vreemde landen en externe elementen die de nationale veiligheid in gevaar brengen”.

Xi’s voorliefde voor hard beleid heeft sinds zijn aantreden in 2012 geleid tot een reeks maatregelen om China op te bouwen tot een ‘nationale veiligheids eenpartijstaat.’ In een commentaar van april 2020 vatte de Chinese staatskrant People’s Daily het huidige denken van het Chinese leiderschap samen om “een grote stalen muur van nationale veiligheid te bouwen”. Het 56 pagina’s tellende onderwijsdictaat “Richtlijnen voor onderwijs in nationale veiligheid op universiteiten, middelbare scholen en basisscholen,” uitgegeven door het ministerie van Onderwijs in september 2020, streeft naar integratie van onderwijs in nationale veiligheid in het onderwijssysteem van het land. Terwijl het uitgelekte Document Number Nine (communiqué over de huidige toestand van de ideologische sfeer) tijdens de eerste jaren van Xi’s bewind westerse idealen behandelde als bedreigingen voor China, legt dit onderwijsdictaat, dat moet worden geïmplementeerd in scholen in China, de nadruk op binnenlandse dreigingen als de primaire bedreiging.

Screengrab van de nationale veiligheidsvideo voor basisschoolkinderen van het Hong Kong Education Bureau

De onderwijsrichtlijnen voor leerlingen bevatten, tussen pagina’s met waarschuwingen over vijandige buitenlandse en binnenlandse dreigingen, het volgende:

• De situatie van de anti-separatistische strijd blijft grimmig;
• De aard van de anti-separatistische strijd is langdurig, complex en acuut.
• De dreigingen die uitgaan van “Taiwan Onafhankelijkheid”, “Tibet Onafhankelijkheid”, “Oost-Turkestan”, “Hong Kong Onafhankelijkheid” en andere separatistische activiteiten.

Pekings breed gedefinieerde “Algemene Nationale Veiligheidsconcept” en de toepassing van de strenge nationale veiligheidswetten zijn niet alleen ontworpen voor het huidige klimaat van repressie. Ze zullen ook worden geprogrammeerd in het denken van China’s nieuwe generatie door middel van de “Richtlijnen voor onderwijs in nationale veiligheid”. Het Ministerie van Onderwijs van China verklaart dat de richtlijnen uitvoering geven aan het voorstel van de centrale regering om het “onderwijs in nationale veiligheid” op de scholen te versterken en de daarmee verband houdende voorschriften van de “Nationale Veiligheidswet van de Volksrepubliek China”. Het moet worden uitgevoerd in overeenstemming met het rechtskader voor nationale veiligheid dat de wet op de nationale veiligheid van de Volksrepubliek China, de antiterrorismewet van de Volksrepubliek China, de anti-inlichtingenwet van de Volksrepubliek China, de wet op de cyberveiligheid van de Volksrepubliek China en de onderwijswet van de Volksrepubliek China omvat.

Naast het feit dat het Nationale Volkscongres in 2015 15 april van elk jaar heeft uitgeroepen tot nationale dag van het veiligheidsonderwijs, wordt in de nieuwe richtsnoeren de nationale veiligheid systematisch geïntegreerd in het onderwijsstelsel van het land. Met het nationale onderwijssysteem als middel zijn de richtsnoeren een systematische aanpak om de nieuwe generatie in China het besef bij te brengen dat het land zowel intern als extern met existentiële dreigingen wordt geconfronteerd. De richtlijn verankert het idee dat China in de eerste plaats te maken heeft met vijandige krachten binnen zijn grenzen en met externe krachten die erop uit zijn het moederland en het Chinese volk te vernietigen.

Door de nationale veiligheid systematisch in het Chinese onderwijssysteem te integreren, tracht de Chinese Communistische Partij de Chinese jeugd een vijandige mentaliteit tegen Tibetanen en Oeigoeren als etnische separatisten bij te brengen door onderwerpen op te nemen over “separatistische en extreme activiteiten van etnische separatistische krachten en religieuze extremistische krachten,” “anti-afscheidingsstrijd,” en “bedreigingen van separatistische activiteiten zoals Tibet onafhankelijkheid en de Oost-Turkistan beweging”. In de richtsnoeren worden minderheden zoals Tibetanen en Oeigoeren afgeschilderd als gevaarlijk en onbetrouwbaar. De minderheden worden geïmpliceerd als gevaarlijke bedreigingen voor de binnenlandse veiligheid die de territoriale integriteit, de nationale eenheid, de politieke stabiliteit, de sociale orde en de omverwerping van het communistische regime bedreigen door samen te werken met “separatistische krachten” in en buiten het land.

De minderheden worden ook gezien als bedreigingen voor de politieke veiligheid door infiltratie, afscheiding, subversie en andere vijandige activiteiten. Wat de culturele veiligheid betreft, wordt verondersteld dat zij zorgen voor ideologische infiltratie van buitenaf en negatieve culturele erosie. Deze veronderstelde bedreigingen dienen als rechtvaardiging voor het versterken van de traditionele Chinese cultuur, de revolutionaire cultuur en de “geavanceerde socialistische cultuur”. Minderheden worden ook gezien als een bedreiging voor de sociale veiligheid vanwege protesten, “gewelddadige terroristische activiteiten” en nieuwe vormen van illegale misdaad. Wat de ecologische veiligheid betreft, worden minderheden zoals de Tibetanen afgeschilderd als de veroorzakers van ecologische vernietiging, aangezien de staat de Tibetaanse herders in het verleden heeft bestempeld als ecologische migranten die sedentair moeten worden gemaakt om de ecologie van het Qinghai-Tibetaans plateau te beschermen.

De centrale implicatie van deze richtlijnen is dat de nationalistische gevoelens en de raciale vooroordelen van de nieuwe generatie Chinese jongeren nog zullen worden versterkt. Via het formele onderwijssysteem zullen de jongeren in de Volksrepubliek China op pedagogische wijze worden opgeleid om zich sterk te maken voor de Chinese natievorming. Het leerplan nationale veiligheid staat bol van vooroordelen tegen minderheden in de periferie, waardoor de Chinese jeugd gewaarschuwd wordt voor afscheidingsgezinde etnische minderheden die getemd moeten worden ter bescherming van het moederland. Aangezien raciaal nationalisme van cruciaal belang was voor Pekings consolidatie van de controle in Tibet en de decennialange uitvoering van het harde beleid sinds 1959, zullen etnische vooroordelen en racisme zeker blijven bestaan en verergeren in de nieuwe generatie van China die onderworpen is aan de opvoedingsrichtlijnen inzake nationale veiligheid.

De nationale veiligheid van China onder Xi Jinping
Het China van Mao Zedong was gebouwd op de marxistisch-leninistische ideologie en het politiestaatmodel. Mao vormde de Chinese samenleving zodanig dat iedereen in zijn omgeving, zowel binnen- als buitenlandse, verdacht werd en werd gecontroleerd. Securitisatie was Mao’s beleidsvoorschrift om iedereen onder zijn bewind met geweld te besturen. De Chinese leiders van na Mao hebben veel van het beleid van de revolutionaire leider teruggedraaid in het licht van de vernietiging die Mao’s verkeerde diagnose van beleidskwesties had veroorzaakt. Het leiderschap van Xi is echter bezig de openbare ruimte terug te dringen ten gunste van de veiligheid.

China heeft onder Xi een grondige wending gemaakt in de richting van nationale veiligheid, ook al heeft geen enkele schok deze wending teweeggebracht, aldus professor Tai Ming Cheung van de Universiteit van Californië, San Diego. Hij schrijft dat Xi, met weinig publiek of intern debat, “heimelijk een verregaande aanpassing van ‘s lands nationale veiligheidshouding heeft doorgevoerd”. De gestage opbouw van een nationale veiligheidspartijstaat werd officieel voor het eerst aangegeven in het communiqué van het Derde Plenum van het Achttiende Partijcongres in 2013. De institutionalisering van de “Centrale Nationale Veiligheidscommissie” en de goedkeuring van het “Algemene Nationale Veiligheidsconcept” in 2014 volgden op het Achttiende Partijcongres. Dit werd gevolgd door de onthulling van de nationale veiligheidsstrategie in 2015 en de wetgeving inzake nationale veiligheidsvoorschriften en -wetten. De nieuwe stap die de integratie van nationale veiligheid in het Chinese onderwijssysteem vereist, is de laatste in een reeks maatregelen om China geleidelijk en gestaag te consolideren als een nationale veiligheidspartij-staat.

Het concept nationale veiligheid is niet uniek voor het bewind van Xi. Het herziene strafrecht van de Volksrepubliek China van 1997 bevatte een heel hoofdstuk voor het strafrecht over “misdrijven die de nationale veiligheid in gevaar brengen”. Op grond van dit hoofdstuk zijn talrijke Tibetaanse activisten opgesloten wegens het uitoefenen van hun vrijheden en activisme voor hun rechten. Xi’s goedkeuring van het “Algemene concept van nationale veiligheid” heeft het vage concept van nationale veiligheid echter verder verruimd en verergerd, in plaats van het te beperken tot specifieke bedreigingen in overeenstemming met het internationaal recht. Dit is problematisch, omdat nationale veiligheid als een zeer expansionistische politiek-ideologische constructie alles betekent wat de regering van China als een gevaar voor haar macht beschouwt, ongeacht of de uitdagingen voor het onderdrukkende bestuur van de partij al dan niet legitiem zijn.

Cheung, professor aan de Universiteit van Californië in San Diego, schreef in The Chinese National Security State Emerges from the Shadows to Center Stage dat volgens Xi’s nieuwe opvatting van nationale veiligheid, “de gevaarlijkste bedreigingen niet extern maar intern zijn, niet traditioneel maar niet-traditioneel, niet geostrategisch maar politiek, en niet in het hier en nu maar opkomend”. Een dergelijke opvatting versterkt de decennialange absolute stellingname van het Chinese leiderschap dat de “etnische minderheden” en de perifere regio’s ten opzichte van het vasteland van China centrale bedreigingen zijn die de implosie van de Volksrepubliek China zouden kunnen veroorzaken.

De relatieve vrijheid die tijdens het tijdperk van hervorming en openstelling bestond en ontwikkeling als overheersend beleid, heeft in China onder Xi veranderingen ondergaan. Xi bevestigde zijn verheffing van het veiligheidsbeleid tijdens de Politbureau-studiebijeenkomst over nationale veiligheid in december 2020. Bij het formuleren van tien vereisten voor de uitvoering van het algemene nationale veiligheidsconcept, stelde Xi als vierde vereiste dat evenveel aandacht moet worden besteed aan ontwikkeling als aan veiligheid, om ontwikkeling van hoge kwaliteit en veiligheid op hoog niveau te bereiken. Hij riep op om bij de ontwikkeling meer veiligheidsfactoren in aanmerking te nemen om een evenwicht tussen ontwikkeling en veiligheid te bereiken en zo de nationale veiligheid op een alomvattende manier te verbeteren. In de eerste jaren van zijn bewind heeft Xi het veiligheidsbeleid gekatapulteerd om het op gelijke hoogte te brengen met het ontwikkelingsbeleid, vanuit zijn overtuiging dat China in vredestijd gevaar moet afwenden om een soortgelijk lot als de implosie van de voormalige Sovjet-Unie in 1991 te vermijden, aldus Cheung. Ideologische zuivering en een proactieve aanpak bij het vormgeven van China’s veiligheidsomgeving zijn Xi’s beleidsvoorschriften voor China om het hoofd te kunnen bieden aan de complexe uitdagingen voor de CCP en om het voortbestaan van het regime in de komende decennia te verzekeren.

De nieuwe generatie Chinezen moet worden geïndoctrineerd met onderwijs in nationale veiligheid om ervoor te zorgen dat de generaties de complexe uitdagingen voor het CCP-regime kunnen doorstaan. De integratie van onderwijs in nationale veiligheid in het Chinese onderwijssysteem verstevigt de status van de CCP als de enige veiligheidsgarant van China en het Chinese volk.

Politieke programmering van China’s nieuwe generatie
De “Richtlijnen voor onderwijs in nationale veiligheid in universiteiten, middelbare scholen, lagere middelbare scholen en basisscholen” integreert ideologische en politieke cursussen op alle niveaus van scholen in heel China. De 56 bladzijden tellende richtsnoeren zijn “gebaseerd op het algemene nationale veiligheidsconcept als beginsel” voor een systematische nationale veiligheidsopvoeding.

Het onderwijs in nationale veiligheid moet worden opgenomen in het leerplan van de lagere school tot en met het universitair onderwijs, met een stapsgewijze invoering van nationale veiligheid, van concepten en bewustzijn op de lagere school tot het lot van de Chinese natie en de staat op universitair niveau. Volgens de richtlijnen zijn de doelstellingen van het ideologische en politieke leerplan van “onderwijs in nationale veiligheid” gericht op verschillende niveaus van scholen in het land. Voor lagere scholen zal het onderwijs in nationale veiligheid “gericht zijn op het vestigen van het staatsconcept en het vergroten van het nationaal veiligheidsbewustzijn”. In het lager middelbaar onderwijs zal de nadruk liggen op “het begrijpen van de relatie tussen individuen en de staat en het vergroten van het nationaal veiligheidsbewustzijn”. Op het niveau van de middelbare school zal de nadruk liggen op “het begrijpen van de relatie tussen het welzijn van de mensen en de staat en het creëren van een algemeen beeld van nationale veiligheid”. Op het niveau van de universiteit zal de nadruk liggen op “het begrijpen van de relatie tussen het lot van de Chinese natie en het land, en het in praktijk brengen van het algemene concept van staatsveiligheid”.

De richtlijnen verplichten scholen en universiteiten om cursussen te starten over nationale belangen op verschillende gebieden, bedreigingen voor de nationale veiligheid en de middelen om de nationale belangen te waarborgen, aldus de staatsmedia Xinhua in een verslag van 28 okt. 2020. In de richtsnoeren wordt erop aangedrongen dat studie in de klas wordt aangevuld met colleges en ervaringsleren op het gebied van nationale veiligheid en dat gebruik wordt gemaakt van onderwijslocaties, beroepsinstellingen en bedrijven die met nationale veiligheid te maken hebben, zodat studenten zich met nationale veiligheidskwesties kunnen bezighouden.

Volgens de richtsnoeren zal het Partijcomité op provinciaal niveau de onderwijsagenda inzake nationale veiligheid leiden. Het provinciale departement onderwijs zorgt in coördinatie met andere departementen voor de algemene leiding van het lokale nationale veiligheidsonderwijs. De bevoegde departementen op districtsniveau zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het programma en het toezicht op het onderwijs en de lessen nationale veiligheid in het lager en middelbaar onderwijs.

Het onderwijs op het gebied van nationale veiligheid heeft betrekking op 12 sleutelgebieden: politiek, land, militair, economie, cultuur, samenleving, wetenschap en technologie, netwerken, ecologie, hulpbronnen, kernenergie en overzeese belangen, alsmede veiligheid op vier nieuwe gebieden: ruimte, diepzee, poolgebied en biologie. Van de onderwerpen houden het doel en de inhoud van de cursussen die worden aangeboden voor nationale veiligheidseducatie op de zeven gebieden van politiek, land, militair, economie, cultuur, maatschappij en internet rechtstreeks verband met de aangelegenheden van minderheden in de periferie, zoals Tibetanen en Oeigoeren.