23 April 2021

BLOG: Heeft u gehoord van Panchen Lama Tenzin Gedhun Yeshe Trinley Phuntsog Pel Sangpo?

Weer een verjaardag van de 11de Panchen Lama, zijn 32ste verjaardag, en de waar de wereld evenveel of even weinig informatie heeft als in 1995, na zijn erkenning door de Dalai Lama, toen hij door de Chinese autoriteiten werd ontvoerd. In 1995 werd hij de jongste persoon die werd vastgehouden en hij staat bekend als ’s werelds jongste politieke gevangene.

In augustus 2003 zei een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken over de Panchen Lama, die toen 14 jaar oud en minderjarig was, “Hij is nu in goede gezondheid en leidt een normaal en gelukkig leven,-” en voegde eraan toe: “Hij is niet de geïncarneerde zielenjongen.” In 2020, toen de Panchen Lama 31 jaar oud was, lieten de Chinese staatsmedia het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken een soortgelijk standpunt innemen, door te melden: “deze zogenaamde ‘zielenjongen (soul boy)’ aangewezen door Dalai Lama is gewoon een Chinese burger die normaal leeft. Zielenjongen (soul boy) is een verkeerde Engelse vertaling die door de Chinese autoriteiten wordt gebruikt om te verwijzen naar een gereïncarneerd wezen.

Dus als de Chinese regering de Panchen Lama beschouwt als ‘een gewone Chinese burger’, dan is hij vandaag de dag een volwassene en voorbij zijn leeftijd van meerderjarigheid en zou hij alle rechten moeten krijgen, inclusief het recht om voor zichzelf te spreken. Maar het feit dat de Chinese regering namens hem blijft spreken, toont aan dat zij hem zijn vrijheid van meningsuiting heeft ontnomen en dat hij niet ‘een normaal en gelukkig leven leidt’.

Het feit dat China geen geloofwaardige informatie geeft over de verblijfplaats of de status van de Panchen Lama heeft er zelfs toe geleid dat verschillende deskundigen en werkgroepen van de VN de Chinese regering formeel hebben geschreven om hun bezorgdheid uit te spreken en te vragen naar een ‘onafhankelijke waarnemer die hem bezoekt’.

Deze houding van de Chinese autoriteiten heeft er zelfs toe geleid dat enkelen binnen de Tibetaanse boeddhistische gemeenschap vragen zijn gaan stellen over het lot van de 11^de Panchen Lama. Op zijn 31e verjaardag vorig jaar stelde het heropgerichte Tashi Lhunpo-klooster, de traditionele zetel van de Panchen Lama, nu in Zuid-India, in een verklaring de volgende vraag: “Omdat de waarheid zo lang is achtergehouden, is de relevante vraag of de Panchen Lama nog in leven is of niet. Het klooster voegde eraan toe: “Dit is een zaak van diepe bezorgdheid voor de monniken van het Tashi Lhunpo klooster. Ik heb zelfs enkele boeddhisten horen zeggen dat de volgelingen net zo goed een smeekbede kunnen richten tot Zijne Heiligheid de Dalai Lama om het proces van het vinden van zijn reïncarnatie te starten. Dit is zeker tot nadenken stemmend. Als er geen bewijs is dat de Panchen Lama nog leeft, is het volgens de Tibetaanse boeddhistische traditie een passende stap voor zijn volgelingen om dit verzoek aan de Dalai Lama te doen.”

Maar deze blogpost gaat over een ander aspect van de Panchen Lama; namelijk zijn naam. De wereld kent de Panchen Lama als Gedhun Choekyi Nyima. Het is een naam die voorkomt in de registers van de Verenigde Naties en in parlementen en regeringen in vele delen van de wereld. Vanuit het oogpunt van de Tibetaanse boeddhistische traditie is dat echter niet langer zijn formele naam. In plaats daarvan heet hij: Tenzin Gedhun Yeshe Trinley Phuntsog Pel Sangpo, een mondvol, die hem door de Dalai Lama bij zijn erkenning in mei 1995 was verleend. Gedhun Choekyi Nyima is zijn niet-monastieke orde-naam. Ik zal het hieronder uitleggen.

In de Tibetaanse boeddhistische culturele traditie treedt een individu toe tot het klooster voor spirituele ontwikkeling, waarbij hij de materiële zorgen van de wereld achter zich laat. Een van de eerste handelingen nadat iemand een novicemonnik, of -non wordt, is om een nieuwe naam te krijgen van de spirituele meester. Een van de redenen hiervoor is het symboliseren van het krijgen van een nieuwe identiteit, en het niet gehecht zijn aan het leven voordat men het spirituele pad betrad.

In het geval van de Panchen Lama is het de Dalai Lama die de verantwoordelijkheid draagt om hem op het spirituele pad te brengen. Toen de dalai lama op 14 mei 1995 de erkenning van de 11e Panchen Lama aankondigde, hield zijn verklaring ook de toekenning van een nieuwe naam in. In de verklaring schetste de Dalai Lama de reeks spirituele tests die hij had uitgevoerd, waaronder waarzeggerij, en al die tests wezen eenstemmig naar de jongen uit “het district Lhari in Nagchu, vader Kunchok Phuntsok en moeder Dechen Choedon, genaamd Gedhun Choekyi Nyima” als de onmiskenbare ene. Hij kreeg dus de nieuwe naam: Tenzin Gedhun Yeshe Trinley Phuntsog Pel Sangpo. Als hij in vrijheid had geleefd en zijn religieuze verantwoordelijkheid in Tashi Lhunpo op zich had genomen, zou de 11de Panchen Lama onder deze naam bekend zijn geweest in plaats van als Gedhun Choekyi Nyima.

Hoe dan ook, in de toespraak van de Dalai Lama op 14 mei 1995 in Dharamsala, waarin hij de erkenning van de 11e Panchen Lama aankondigde, herinnerde de Dalai Lama aan de uitdagingen die de 10e Panchen Lama moest doorstaan. Hij drong erop aan dat “inspanningen moeten worden geleverd om ervoor te zorgen dat de jonge incarnatie een lang en succesvol leven heeft”.

Dit is 21 jaar later bijzonder relevant, nu we niet eens zeker weten of de Panchen Lama nog in leven is of niet.

Bhuchung K. Tsering – Interim-President International Campaign for Tibet
22 april 2021, Washington