• Kunt u in 1 woord een omschrijving geven van de mensenrechtensituatie in Tibet?

Beroerd

• Als uw partij gaat regeren, of in de oppositie komt, wat gaat u doen om de mensenrechtenschendingen in Tibet aan de orde te stellen?

De afgelopen jaren heeft het CDA veel aandacht besteed aan de kritische en verslechterende mensenrechtensituatie in Tibet. Deze lijn gaan we voortzetten.

Tibet zit al tijden in een permanente lockdown en de repressie neemt significant toe. Daarom hebben we afgelopen kabinetsperiode de mensenrechtensituatie in China hoger op de politieke agenda gezet. Zo is er mede dankzij het CDA een mensenrechtenhoofdstuk toegevoegd aan de Chinastrategie van de regering, met daarin ook een paragraaf over Tibet. Tibet werd namelijk in de eerste versie niet genoemd.

Daarnaast zullen we, net als dat we in het verleden altijd hebben gedaan, bij ieder contact met de Chinese autoriteiten onze zorgen uitspreken over de situatie in Tibet. Onze oproep is drieledig; respecteer de mensenrechten, hervat het dialoog met de Tibetaanse regering in ballingschap en laat de Tibetanen hun eigen leider kiezen. Verder blijven wij de Chinezen vragen om de Panchen Lama vrij te laten.

• Bent u bereid om deel te nemen aan een onderzoeksmissie naar Tibet of bij de VN aan te dringen op zo’n missie?

Wij blijven ons hard maken voor een VN-onderzoeksmissie naar Tibet, maar we moeten ook realistisch zijn. Het is zeer onwaarschijnlijk dat de Chinese autoriteiten op korte termijn een dergelijk onderzoek zullen toestaan, omdat zij ook inzien dat hun Tibetbeleid niet koosjer is. We moeten daarom ook naar andere manieren kijken om Tibet uit de isolatie te halen.

Eind 2019 heeft de Tweede Kamer gesproken met een Chinese parlementaire delegatie. Naar aanleiding van kritische vragen van mijn kant werden wij uitgenodigd voor een bezoek aan China en Tibet. Deze uitnodiging staat nog open, dus het zou mooi zijn als er binnenkort een parlementaire delegatie die kant op kan. Ook het Tibetaanse parlement in ballingschap heeft de vaste Kamerleden van de commissie Buitenlandse Zaken uitgenodigd voor een bezoek aan het Tibetaanse parlement, gesitueerd in Dharamsala, India. Het lijkt me goed als de Tweede Kamer dit oppakt. Hoe meer mensen de regio bezoeken, hoe lastiger het voor China wordt om misstanden verborgen te houden.

• Hoe gaat u zich ervoor inzetten dat Chinese functionarissen die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen in Tibet, op de EU sanctielijst worden geplaatst? 

We hebben als CDA hard geknokt voor de totstandkoming van het EU-mensenrechtensanctieregime. Deze nieuwe EU-wetgeving geeft ons de mogelijkheid om individuen of organisaties die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen gerichte sancties op te leggen. Helaas is het mensenrechtensanctieregime nog niet volledig in werking getreden en moeten we nog even geduld hebben voordat we personen en bedrijven sancties op kunnen leggen.

Echter, het mag duidelijk zijn dat de mensenrechtenschenders in Tibet in aanmerking komen voor een plek op deze sanctielijst. Afgelopen jaar heeft de Tweede Kamer al gepleit voor Europese sancties tegen Chinese personen en bedrijven die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen tegen de Oeigoeren in Xinjiang. Dit zijn vaak dezelfde personen en bedrijven die zich in Tibet schuldig hebben gemaakt aan ernstige mensenrechtenschendingen. Zodra het sanctieregime in werking treedt zullen wij ook de mensenrechtensituatie in Tibet in ogenschouw nemen.