12 February 2014

Spaanse rechter beveelt naleving arrestatiebevel Jiang Zemin en andere Chinese leiders

Een Spaanse rechter stemde in om de uitvaardiging van de arrestatiebevelen voor de Chinese oud-president Jiang Zemin en vier andere Chinese leiders door te zetten. Deze nieuwe ontwikkeling voltrok zich enkele dagen voor bespreking in het parlement in Madrid van de stappen, die de Spaanse overheid heeft gezet om de Tibet rechtszaken te blokkeren (ICT-rapport, Een ‘doodsteek voor de democratie’: Spaanse advocaten betwisten nieuwe regels door Chinese druk, die Tibet rechtszaken kunnen stuiten).

Spaanse advocaten, die aan de rechtszaken tegen de Chinese leiders werken, zeiden dat de nieuwe stap door rechter Ismael Moreno bewijs is, dat de zaak doorgezet wordt, ook al is de uitspraak tegen de wens van de Spaanse regering, die onder druk staat van de Chinese leiders .

Rechter Moreno beval vandaag de arrestatiebevelen onmiddellijk uit te vaardigen. Dit gebeurde na intensieve rechtelijke discussies achter de schermen in het Nationale Hof (Audiencia Nacional) in Madrid over de situatie die ontstaan was, nu de beroepsrechters in november 2013 oordeelden dat de arrestatiebevelen moesten worden uitgevaardigd (ICT rapport, Spaanse strafrechter vaardigt arrestatiebevelen uit tegen de Chinese leiders na aanklacht tegen Hu Jintao voor Tibet beleid). Een afschrift van het op 6 februari uitgevaardigde gerechterlijke bevel stelde: “De rechtbank laat hierbij weten dat, op basis van de inhoud van het verslag van de officier van justitie eerder die dag, u de rechtsmiddelen ter beschikking staan om de onderhavige uitspraak van de rechtbank voort te zetten en onmiddellijk internationale arrestatiebevelen uit te vaardigen “tegen de vijf Chinese leiders waaronder Jiang Zemin.” (aldus het door Hof nr. 2 van de Algemene Rechter-Commissaris, Audiencia Nacional in Madrid uitgevaardigde bevel).

Blijft nog te bezien of de rechter zal handelen voordat de voorgestelde hervormingen, die universele rechtsmacht moeten beperken zijn goedgekeurd en ingevoerd. (El Pais, El juez Moreno ordenará el arresto del expresidente chino Jiang Zemin – 6 februari 2014).

De arrestatiebevelen zijn uitgevaardigd tegen de volgende vijf hooggeplaatste Chinese leiders voor hun betrokkenheid bij het ??beleid in Tibet: Jiang Zemin, de voormalige president en Partijsecretaris; Li Peng, minister-president tijdens de repressie in Tibet in de late jaren tachtig en vroege jaren negentig (en het hardhandige optreden in Tiananmen), Qiao Shi, voormalig hoofd van de Chinese veiligheidsdiensten en verantwoordelijk voor de gewapende Volkspolitie tijdens de periode van de staat van beleg in Tibet aan het einde van de tachtiger jaren, Chen Kuiyuan, partijsecretaris in de Tibetaanse Autonome Regio van 1992 tot 2000 (die bekend stond om zijn harde lijn tegen de Tibetaanse religie en cultuur), en Peng Peiyun, minister van gezinsplanning in de negentiger jaren van de vorige eeuw.

De uitspraak betekent dat geen van de genoemde leiders, en ook anderen, waarschijnlijk het risico zullen nemen buiten China te reizen, aangezien ze kunnen worden opgepakt voor verhoor over de misdaden, waarvan ze worden beschuldigd.

In december werd aangekondigd dat de leiding in Madrid voornemens was stappen te ondernemen om de bevoegdheden van de Spaanse justitie om mensenrechtenschendingen te onderzoeken op grond van het principe van universele jurisdictie te beperken. De voorgestelde hervorming van de Spaanse wet zijn het gevolg van klachten over de rechtszaken door de leiding van Beijing; Chinese functionaris Zhu Weiqun zei dat de uitspraken neerkwamen op “kwaadwillige vervolging”, die waarschijnlijk waren “beraamt door de Dalai-kliek” (China Tibet Online, Seniore Chinese ambtenaar antwoordt op absurde Spaanse arrestatiebevelen met betrekking tot Tibet). Het zou er toe kunnen leiden dat de Spaanse regering redenen van “algemeen belang” inroept om rechters te verhinderen dat ze onderzoek doen naar misdaden van in het buitenland gepleegde genocide, hoewel het principe van universele jurisdictie juist de erkenning is dat mensenrechtenschendingen en misdrijven tegen de menselijkheid nationale grenzen overstijgen en de nationaliteit van de slachtoffers.

De besprekingen van de hervormingen in het Spaanse parlement staan voor volgende week dinsdag (11 februari) gepland. Spaanse rechtsdeskundigen hebben de de richting die de betrokken hervorming zijn ingeslagen en de stuiting van de Chinese zaken beschreven als een ‘doodsteek voor de democratie’.