Hoog bezoek uit de VS getuigt van betrokkenheid bij Tibetaanse vluchtelingen in Nepal

ICT-rapport

Maria Otero, staatssecretaris van Buitenlandse Zaken en speciale Amerikaanse Tibet-Coördinator, en de Amerikaanse ambassadeur Scott DeLisi hebben op 13 februari een bezoek gebracht aan het Transit Centre voor Tibetaanse vluchtelingen in Kathmandu, als onderdeel van een ontmoeting op hoog niveau met vertegenwoordigers van de regering en de VN. Zowel nieuwe Tibetaanse vluchtelingen als Tibetanen die al langer in Nepal verblijven voelen zich momenteel steeds meer bedreigd door de invloed die China uitoefent in Nepal.

Todd Stein, Director of Government Relations bij International Campaign for Tibet meldt vanuit Kathmandu dat ‘Staatssecretaris Maria Otero heeft onderstreept dat ze zich zal blijven inzetten voor de veiligheid en het welzijn van Tibetaanse vluchtelingen in Nepal en dat zij hun boodschap in Washington zal uitdragen. Met haar bezoek signaleert ze dat de belangen van Tibetanen, zowel de vluchtelingen als de groep die al langer in Nepal verblijft, een sleutelrol blijft vervullen in de relatie tussen de VS en Nepal.’

Het Transit Centre voor Tibetaanse vluchtelingen in Kathmandu is aan het begin van de jaren 1990 opgericht op aandringen van het Amerikaanse Congres. Tibetanen die op de vlucht waren voor onderdrukking hadden namelijk dringend hulp en bescherming nodig na hun gevaarlijke reis over de hoge bergpassen die de grens vormen tussen Tibet en Nepal. Het centrum kwam tot stand met financiële steun van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) en werd een belangrijke schakel in het zogenaamde herenakkoord tussen de Nepalese regering en de UNHCR. Dit akkoord garandeert Tibetanen een veilige doortocht over Nepalees grondgebied, zodat zij via Nepal naar India kunnen reizen. In het akkoord is vastgelegd dat Tibetanen die door de Nepalese grenspolitie worden opgepakt, worden overgedragen aan de Nepalese immigratiedienst en daarna aan de UNHCR, die hen registreert als ‘personen van bezorgdheid’. De Chinese regering houdt vol dat Tibetanen die in Nepal aankomen, illegale migranten zijn, en er zijn bewijzen dat China erop aandringt dat deze vluchtelingen aan de Chinese autoriteiten worden uitgeleverd. Hoewel Nepal op grond van zijn verplichtingen onder internationaal recht Tibetanen niet gedwongen mag terugsturen, blijken er in de praktijk wel uitzettingen plaats te vinden (zie het ICT-rapport van 27 juli 2010: Nepal police forcibly return three Tibetan refugees across border’). De Amerikaanse regering heeft deze uitzettingen veroordeeld.

Staatssecretaris Otero en ambassadeur DeLisi spraken met recentelijk gevluchte Tibetanen die toelichtten waarom zij huis en haard in Tibet hadden verlaten en de gevaren van de grensoversteek hadden getrotseerd. Zij vertelden ook dat ze halsreikend uitzien naar een ontmoeting met de Dalai Lama en de vrijheid die zij in India hopen te vinden. Er waren 172 nieuwe vluchtelingen in het centrum.

Staatssecretaris Otero heeft het Amerikaanse vluchtelingenbeleid in haar portefeuille, en is als Tibet-Coördinator ook verantwoordelijk voor Amerikaanse programma’s en het beleid inzake Tibet. Zij ziet toe op de Amerikaanse humanitaire steun aan Tibetaanse vluchtelingen die via Nepal naar Dharamsala in India reizen. Het Transit Centre voor Tibetaanse vluchtelingen in Kathmandu ontvangt steun van de VS via een bijdrage aan de UNHCR.

Staatssecretaris Otero sprak ook met leiders van de Tibetaanse gemeenschap die haar op de hoogte brachten van de problemen waar zij in Nepal mee te kampen hebben. ICT rapporteert steeds meer intimiderende activiteiten van de Chinese autoriteiten in Nepal. Zij dringen bijvoorbeeld het Nepalese soevereine grondgebied binnen om Tibetaanse vluchtelingen op doorreis op te sporen, en mengen zich in Nepalese democratische instellingen, juridische processen en in de democratische Tibetaanse verkiezingen in ballingschap (zie het ICT-rapport van 3 oktober 2010: ‘Nepalese politie neemt stembussen in beslag bij Tibetaanse verkiezingen in ballingschap,’ en dat van 19 juni 2010: ‘A fragile welcome: China’s influence on Nepal and its impact on Tibetans’).

Otero’s bezoek aan Nepal is onderdeel van een reis naar Zuid-Azië. Zij bezocht ook de Tibetaanse nederzetting Bylakuppe in Zuid-India, op 8 en 9 februari (zie het ICT-rapport van 9 februari 2011: Speciale Amerikaanse Tibet-Coördinator bezoekt nederzetting in Zuid-India’). Lees hier de officiële aankondiging van haar bezoek.