Google wil geen censuur meer toelaten op zijn zoekmachine in China

21 januari 2010

Tsering Jampa: ‘Wat Google’s overwegingen ook mogen zijn, ze hebben hun besluit publiekelijk gekoppeld aan het principe van vrije meningsuiting.’

Google heeft verklaard geen censuur meer op zijn zoekmachine in China te willen toelaten en heeft zelfs gedreigd zich uit China terug te trekken, nadat de Gmail-accounts van Chinese mensenrechtenactivisten door hackers waren aangevallen. Met dit dreigement zou Google wel eens een nieuwe standaard kunnen zetten voor andere bedrijven die in China actief zijn. Een Google-blog waarop de verklaring te lezen was, http://googleblog.blogspot.com/, was overal ter wereld voorpaginanieuws.

Tsering Jampa, directeur van ICT Europe, kwam met de volgende reactie: ‘Dit zou wel eens een historische stap voorwaarts kunnen zijn voor de vrije meningsuiting in China, een stap die de mensen naar wij hopen zullen opvatten als een barst in de muur van censuur die tussen hen en de waarheid in staat. Wat Google’s overwegingen ook mogen zijn, ze hebben hun besluit publiekelijk gekoppeld aan het principe van vrije meningsuiting. Hiermee is een nieuwe norm gesteld en we zullen er bij Google op aandringen dat ze zich daaraan houden. Ook zullen we andere buitenlandse bedrijven oproepen om hetzelfde te doen.’

Het laatste nieuws van Google speelt in een context waarin de Chinese overheid het delen van informatie steeds vaker probeert te criminaliseren door mensen aan te klagen wegens ‘subversieve acties’ als ze online, per e-mail of telefoon met de buitenwereld discussiëren over de situatie in Tibet. Volgens een officieel persbericht (Tibet Daily, 26 december 2008) heeft Beijing een nieuwe taakgroep opgericht binnen het Bureau voor Openbare Veiligheid, die zich specifiek richt op het ‘vervaardigen en verspreiden van geruchten’. Dit initiatief heeft geleid tot talloze arrestaties. Het bevestigt de trend die ICT heeft gesignaleerd, namelijk dat Tibetanen die informatie en meningen ontvangen en doorgeven, vaak zwaardere straffen krijgen dan Tibetanen die aan demonstraties meedoen.

Zo werd Kunchok Tsephel, ambtenaar op een Chinees milieudepartement en oprichter van de invloedrijke Tibetaanse literaire website Chodme (‘Boterlamp’, www.tibetcm.com), in november 2009 tot 15 jaar cel veroordeeld, waarschijnlijk vanwege de inhoud van zijn website, die als doel heeft de Tibetaanse cultuur te beschermen, en waarop informatie wordt verstrekt over de protesten in Tibet in 2008. (lees hier meer).

Norzin Wangmo, een Tibetaanse vrouw die lid is van de Communistische Partij, zit een gevangenisstraf van vijf jaar uit voor het doorgeven van informatie over de situatie in Tibet aan de buitenwereld, via de telefoon en internet (lees hier meer).

Li Zhao, voormalig hoofd van de nationale ‘internetpolitie’ die verantwoordelijk is voor het bewaken van het totale Chinese internet, werd kort na de protesten in maart 2008 aangesteld als hoofd van de politie in de Tibetaanse Autonome Regio. Li’s benoeming vormde het bewijs dat de overheid het onderling uitwisselen van afwijkende meningen via internet door Tibetanen met harde hand wil aanpakken.

De verklaring van Google komt één dag voor de geplande toespraak van CEO Eric Schmidt voor de Democratische leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden op 13 januari. Tsering Jampa concludeerde: ‘Twintig jaar lang hebben we gestreden tegen het feit dat winst maken op de Chinese markt belangrijker was dan de mensenrechten. Wij moeten Google’s besluit dan ook opvatten als een echte overwinning voor mensenrechtenactivisten en iedereen die hun strijd voor meer vrijheid ondersteunt. Het komt goed uit dat de heer Schmidt vanavond de afgevaardigden ontmoet, want velen van hen, onder wie Nancy Pelosi en natuurlijk de in 2008 overleden Tom Lantos, hebben Amerikaanse bedrijven gewaarschuwd dat het in hun eigen belang is om een grotere rol te spelen in de ontwikkeling van progressievere economische en politieke systemen in China.’

Amerikaanse Minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton zal deze week een toespraak houden over internetvrijheid. In een eerdere persconferentie zei ze dat de aantijgingen van Google aantijgingen over het hacken van Gmail-accounts tot ‘grote bezorgdheid’ hebben geleid, en dat de Chinese overheid ‘iets heeft uit te leggen.’