20 December 2021

Benoeming Uzra Zeya tot nieuwe Speciale Coördinator voor Tibet

De Internationale Campaign voor Tibet is verheugd over de benoeming van Uzra Zeya tot nieuwe speciale coördinator voor Tibetaanse aangelegenheden bij het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Minister van Buitenlandse Zaken Antony J. Blinken kondigde vandaag aan dat Zeya, onderstaatssecretaris voor civiele veiligheid, democratie en mensenrechten, met onmiddellijke ingang de functie van speciale coördinator voor Tibetaanse kwesties zal vervullen.

Zeya, die tientallen jaren ervaring op hoog niveau heeft in het buitenlands beleid van de VS – onder meer met de kwestie Tibet – zal nu fungeren als de contactpersoon van de regering-Biden voor inspanningen om de Tibetaanse kwestie te helpen oplossen, de Tibetaanse identiteit te bevorderen, de Tibetaanse cultuur en het Tibetaans erfgoed te beschermen en de mensenrechten te ondersteunen van het Tibetaanse volk, dat al meer dan zes decennia onder het onderdrukkende bewind van China leeft.

Zeya zal de eerste Indiase Amerikaan zijn die deze functie bekleedt. India herbergt de grootste populatie Tibetaanse ballingen ter wereld.

“De International Campaign for Tibet is verheugd over de benoeming van Uzra Zeya als de nieuwe speciale coördinator voor Tibetaanse kwesties in de VS,” aldus ICT Interim-voorzitter Bhuchung K. Tsering. “We verwachten dat Zeya, als iemand die bekend is met de Tibetaanse kwestie, proactief zal werken aan het bevorderen van de dialoog tussen de gezanten van de Dalai Lama en het Chinese leiderschap, evenals aan het bepleiten van de belangen van de VS in Tibet, en het bevorderen van de zaak van Tibetaanse Amerikanen en Tibetanen over de hele wereld.

“Zoals gemandateerd door de Tibet Policy and Support Act (TPSA) van vorig jaar, dringen wij er bij Speciaal Coördinator Zeya op aan proactief het voortouw te nemen bij het verzamelen van steun van gelijkgezinde landen om een gemeenschappelijke aanpak van de Tibetaanse kwestie te formuleren. Wij zien uit naar de samenwerking met Speciaal Coördinator Uzra Zeya”.

Zeya’s benoeming volgt op brieven van congresleden van beide partijen die op 14 december naar Zeya werden gestuurd in de veronderstelling dat zij de volgende speciale coördinator zou worden. De brieven, geleid door Sens. Marco Rubio, R-Fla, en Patrick Leahy, D-Vt., en Reps. Jim McGovern, D-Mass, en Chris Smith, R-NJ – worden verschillende gebieden genoemd waarop het Congres en de regering kunnen samenwerken om het beleid van de VS inzake Tibet te bevorderen.

Namgyal Choedup, vertegenwoordiger van de Dalai Lama en het Centraal Tibetaans Bestuur in Noord-Amerika, zei: “Namens Zijne Heiligheid de Dalai Lama en de Centrale Tibetaanse Administratie feliciteer ik staatssecretaris Uzra Zeya met haar benoeming tot Speciaal Coördinator voor Tibetaanse Aangelegenheden. Wij zien ernaar uit nauw met haar samen te werken, met name om de kwestie Tibet op te lossen volgens de Middle Way Approach. Wij willen ook zowel het Congres als de regering van de VS bedanken voor hun niet-aflatende steun aan Zijne Heiligheid de Dalai Lama en voor de rechtvaardige zaak Tibet”.

Blinken zei: “Deze benoeming toont aan dat de regering zich inzet voor de mensenrechten van de Tibetanen, voor het behoud van hun bijzondere erfgoed, voor hun humanitaire behoeften en voor de uitdagingen op het gebied van milieu en watervoorraden op het Tibetaanse plateau.”

Speciale coördinator voor Tibet

De speciale coördinator voor Tibetaanse aangelegenheden is verantwoordelijk voor:

• het bevorderen van een zinvolle dialoog over Tibetaanse autonomie tussen de Volksrepubliek China en de Dalai Lama of zijn vertegenwoordigers
• de bescherming van de unieke religieuze, culturele en linguïstische identiteit van de Tibetanen
• China onder druk zetten om de mensenrechten van het Tibetaanse volk te eerbiedigen.

Als speciaal coördinator zal Zeya Tibetaanse leiders en internationale partners moeten inschakelen om de bezorgdheid van de VS over Tibet weg te nemen.

Zij zal ook de inspanningen van de VS coördineren om tegemoet te komen aan de humanitaire behoeften van Tibetaanse vluchtelingen en om duurzame economische ontwikkeling en milieubehoud op het Tibetaanse plateau te bevorderen.

De functie van speciale coördinator bestaat al sinds toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright in 1997 Greg Craig benoemde tot de eerste speciale coördinator voor Tibetaanse kwesties. Vandaag de dag is de benoeming van een speciale coördinator vastgelegd in de Tibetan Policy Act (TPA) van 2002.

Met Zeya’s benoeming wordt een andere belangrijke traditie nieuw leven ingeblazen. Sinds de goedkeuring van de TPA was de speciale coördinator een ambtenaar op het niveau van onderminister van Buitenlandse Zaken, tot de vorige regering-Trump deze functie verlaagde tot die van assistent-secretaris.

Door Zeya, een andere staatssecretaris, in deze functie te benoemen, heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken een boodschap gestuurd aan het Tibetaanse volk en de Chinese regering over hoe serieus het de kwestie Tibet neemt.

Zeya’s vroegere werk voor Tibet

Hoewel ze nieuw is in de rol van speciale coördinator, is Zeya niet nieuw ten aanzien van Tibet.

In 2013, toen ze waarnemend assistent-staatssecretaris voor Democratie, Mensenrechten en Werk was, leidde Zeya een Amerikaanse delegatie in het kader van de 18e mensenrechtendialoog tussen de VS en China in Kunming, China.

Na de ontmoeting vertelde Zeya aan verslaggevers dat de delegatie “haar diepe bezorgdheid heeft uitgesproken over de geïntensiveerde pogingen van China om dissidenten het zwijgen op te leggen en de controle op Tibetanen en Oeigoeren te verscherpen, waarbij zij benadrukte dat beleid dat ogenschijnlijk bedoeld is om de stabiliteit te handhaven, contraproductief is wanneer het Chinese burgers hun universele mensenrechten en fundamentele vrijheden ontzegt”.

Zij voegde daaraan toe: “Wij hebben er bij de Chinese regering ook op aangedrongen een inhoudelijke dialoog met de Dalai Lama of zijn vertegenwoordigers aan te gaan, zonder voorafgaande voorwaarden.”

Zeya besprak met Chinese functionarissen ook de zaak van Dhondup Wangchen, een Tibetaanse filmmaker die door de Chinese autoriteiten werd gearresteerd en gemarteld nadat hij een documentaire had gemaakt over China’s onderdrukking in Tibet voorafgaande aan de Olympische Spelen van 2008 in Beijing.