Open brief aan president Hu Jintao door Tsering Jampa

20 januari 2011

Geachte President Hu Jintao,

Als de Chinese leider die het meest betrokken is bij Tibet, hebt u verklaard dat Tibet een zeer gevoelige en belangrijke kwestie is in de relatie tussen de VS en China. Ik verwacht dan ook dat dit onderwerp deze week hoog op de agenda zal staan tijdens uw gesprekken met President Obama.

Meneer Hu, u bent uw carrière als Partijleider begonnen in Tibet (al hield u niet van de hoogte in Lhasa), en u was betrokken bij het uitstippelen en doorvoeren van het Tibetaanse beleid. Als straks uw opvolging wordt geregeld binnen de Chinese Communistische Partij, welke erfenis laat u dan na aan Tibet?

De Tibetanen zijn niet vergeten dat u in 1989 de leiding had gedurende die afschrikwekkende staat van beleg in Lhasa. En dat u een van de eerste regionale leiders was die drie maanden later zijn felicitaties overbracht aan de mensen die opdracht hadden gegeven het vuur te openen op het Tiananmen Plein.

Op dit moment gaat Tibet gebukt onder zware repressie. De Tibetanen hebben hun leven op het spel gezet om hun loyaliteit te tonen aan hun leider de Dalai Lama en na meer dan 50 jaar onderdrukking hun bezorgdheid te uiten. 

Als reactie daarop hebt u de maatregelen die de aanleiding vormden voor de grootschalige, vreedzame protesten die sinds maart 2008 plaatsvonden in de Tibetaanse regio’s van de Volksrepubliek China nog verder aangescherpt.

U hebt de druk tot een verstikkend niveau opgevoerd en nieuwe maatregelen opgelegd die de instellingen van het Tibetaans Boeddhisme verzwakken en de Tibetaanse taal, de basis van onze cultuur, ondermijnen. Hoewel u aan het hoofd staat van een communistische staat die atheïsme propageert, hebt u zelfs verklaard dat de Tibetaanse lama’s niet zonder toestemming van de regering gereïncarneerd kunnen worden.

Uw leiderschap heeft zeer tegenstrijdige kanten. Zelf stelt u zich steeds krachtiger en agressiever op in uw aantijgingen jegens andere wereldleiders, terwijl u een vreedzaam verschil van mening over het verpletterende, autoritaire beleid van de Communistische Partij bestempelt als een bedreiging voor de ‘staatsveiligheid’. Dit laatste getuigt bepaald niet van een sterke staat.

Ik als Tibetaan (en velen met mij) geloof dat de grootsheid van een natie niet alleen wordt bepaald door de omvang van haar opgepompte industrie en export. Ik ben ervan overtuigd dat China pas echt groot kan worden als het land wordt geleid met morele autoriteit, waarin de wensen en oprechte zorgen van zowel de Chinezen als de Tibetanen serieus worden genomen.

Er is een dringende behoefte aan verandering. De burgerrechten worden door uw regering en uw partij systematisch met voeten getreden. Onze leider Zijne Heiligheid de Dalai Lama en de Chinese wetenschapper Liu Xiaobo, de twee meest progressieve en belangrijke pleitbezorgers van vrede worden door u als ‘criminelen’ bestempeld. Tibet is van de virtuele wereld afgesloten en er worden steeds langere gevangenisstraffen opgelegd om de vreedzame meningsuiting tot zwijgen te brengen – wat overigens een vergeefse poging is. Wilt u dat uw erfenis wordt gekenmerkt door een helse, verlammende angst?

Meneer Hu, u kunt niet langer volhouden dat de gebeurtenissen in Tibet puur ‘intern’ van aard zijn en alleen China aangaan. De Tibetaanse kwestie is van internationaal belang. Tibet is de ‘Derde Pool’ op aarde, waar zich na de Noord- en de Zuidpool ’s werelds grootste zoetwatervoorraad bevindt. Het kwetsbare milieu van de Tibetaanse hoogvlakte, waar de meeste grote Aziatische rivieren en ook de Yangtze ontspringen, is cruciaal voor de watervoorziening in stroomafwaarts gelegen landen. Desondanks hebt u vergaande economische strategieën en afdammingsprojecten ontwikkeld en opgezet die de nadelige effecten van de opwarming van de aarde juist versterken en kunnen leiden tot verwoesting van samenlevingen in lager gelegen gebieden, waaronder India.

De eenentwintigste eeuw vereist dat we de negentiende-eeuwse manier van denken, waarin staatsvorming gebaseerd was op de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen, achter ons laten. Een toenemend aantal Chinese, Tibetaanse en Westerse wetenschappers is het erover eens dat uw beleid, waarin Tibetaanse nomaden worden gedwongen hun reizende bestaan op te geven, zal leiden tot verwoesting van het milieu en toename van de armoede. Wetenschappers zijn van mening dat de Tibetaanse nomaden met hun kennis van het traditionele ecosysteem het land en hun bestaansmiddelen beschermen en bijdragen aan het herstel van gebieden die inmiddels zijn aangetast. De betrokkenheid van de Tibetanen is essentieel voor het behoud van dit gebied en voor een duurzame watervoorziening op de lange termijn, want China en de rest van Azië zijn van deze watervoorraad afhankelijk.

Meneer Hu, een nieuwe generatie leiders heeft de verantwoordelijkheid te luisteren naar de roep om verandering vanuit Tibet en China en moet verantwoord omgaan met het beleid inzake Tibet. Het is nog niet te laat en u kunt nog steeds een grote, historische stap zetten voordat uw opvolging een feit is. Een andere opvolging speelt hierbij een belangrijke rol. De Dalai Lama wordt door de hele wereld erkend als de eminente vertegenwoordiger van het Tibetaanse volk. Als hij komt te overlijden zal de instabiliteit niet afnemen, maar juist toenemen. Voor een vooruitziende Chinese leider is dit een uitgelezen moment om met deze gematigde, invloedrijke leider die door duizenden Chinezen wordt gerespecteerd te gaan samenwerken voor het te laat is.

Ik wens u een vruchtbaar bezoek aan Washington.

Tsering Jampa